Θησαυροί κάτω από την Ακρόπολη

Θησαυροί κάτω από την Ακρόπολη

Νέα στοιχεία για την εικόνα του Παρθενώνα έφερε στο φως ο καθηγητής Μανόλης Κορρές

Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ

Φανταστείτε να βλέπαμε μια μέρα πάνω στην Ακρόπολη τρεις Παρθενώνες, τον αρχαϊκό του 6ου αιώνα π.Χ., τον ημιτελή Προπαρθενώνα που κατέστρεψαν οι Πέρσες πριν ολοκληρωθεί, το 480 π.Χ., και τον υφιστάμενο κλασικό.

Επίσης να βλέπαμε το λεγόμενο Αρχαίο Ναό, που κτίστηκε το 525, κατ' άλλους 510 π.Χ., από τον οποίο σήμερα θαυμάζουμε στο Μουσείο της Ακρόπολης τη Γιγαντομαχία που στόλιζε το ανατολικό αέτωμά του, με την Αθηνά να μάχεται με όπλο την αιγίδα της το γίγαντα Εγκέλαδο.
Η ανασύσταση αυτών των μνημείων θα ήταν εν δυνάμει εφικτή, καθώς γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη τους είναι θαμμένα στον Ιερό Βράχο ή ενσωματωμένα στα τείχη της Ακρόπολης. Κανείς φυσικά δεν θα τολμούσε στις μέρες μας να ανασκάψει ή να αποξηλώσει την εύθραυστη οχύρωση της Ακρόπολης για να προβεί σε μια τέτοιου είδους αναστήλωση. Φθάνει όμως που η επιστημονική έρευνα έχει εντοπίσει την ύπαρξή τους, όπως αποκάλυψε ο καθηγητής Μανόλης Κορρές μιλώντας για τα τείχη της Ακρόπολης στην 6η Διεθνή Συνάντηση για την Αποκατάσταση των Μνημείων της Ακρόπολης (4-5 Οκτωβρίου).
Συγκεκριμένα ο κ. Κορρές, που έχει ασχοληθεί τα τριάντα τελευταία χρόνια με τα αναστηλωτικά έργα της Ακρόπολης, ανέφερε ότι ανάμεσα στον Παρθενώνα και στο νότιο τείχος σε σημεία ανεξερεύνητα ανασκαφικά και σε μια ζώνη μήκους 130 μ., πλάτους 3 μ. και σε βάθος 15 μ. βρίσκονται θαμμένα, όπως εκτιμά ο ίδιος, γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη από τον αρχαϊκό Παρθενώνα και τον Προπαρθενώνα.
Υλικό από τους δύο αυτούς ναούς είναι κτισμένο και στο βόρειο τείχος.
Σπόνδυλοι των κιόνων του ημιτελούς Προπαρθενώνα είναι τακτικά τοποθετημένοι στο τείχος, όπως βλέπουμε και σήμερα από την Πλάκα, έτσι ώστε να είναι εμφανής στους πολίτες της αρχαίας Αθήνας η καταστροφή που προκάλεσαν οι Πέρσες. Επίσης έχει αναπαρασταθεί η ανωδομή του Αρχαίου Ναού, για να θυμίζει το βανδαλισμό που υπέστησαν συνολικά τα ιερά της Παλλάδας.
Θραύσματα αρχιτεκτονικών μελών, που έχουν βρεθεί στους λιθοσωρούς με τα διάσπαρτα της Ακρόπολης και έχουν ταυτιστεί με τον πώρινο Παρθενώνα, έχουν δώσει νέα στοιχεία για την εικόνα του μνημείου.
Μάλιστα κάποια από αυτά σκοπεύουν να τα παρουσιάσουν, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Μουσείου της Ακρόπολης Δημήτρη Παντερμαλή, στην ενότητα με τα διάσημα γλυπτά του αρχαϊκού ναού, που σώζουν και τα χρώματά τους.
Με την ευκαιρία ο κ. Παντερμαλής ανέφερε πως η έκθεση του Μουσείου, που συνεχώς εμπλουτίζεται, έχει τώρα ένα ακόμη εντυπωσιακό έκθεμα.
Είναι ένα παράθυρο από το Ερέχθειο που εκτίθεται σε ανασύνθεση από διάφορα θραύσματά του. Οι επισκέπτες μπορούν ακόμη να ανακαλύψουν δίπλα στο πωλητήριο του δευτέρου ορόφου πώς ήταν ένα αρχαίο εργαστήριο. Με ποια μέσα αρχαίας τεχνολογίας έγιναν τα μνημεία που σήμερα θαυμάζουμε.
Τέλος, παρουσιάστηκε και το έργο που έγινε στην Ακρόπολη τη δεκαετία 2001-2010. Κατέβηκαν από τα μνημεία συνολικά 274 αρχιτεκτονικά μέλη και ανέβηκαν ύστερα από συναρμολόγηση 415 λίθοι βάρους 1.892 τόνων. Για όλα αυτά δαπανήθηκαν 45 εκατ. ευρώ (34 εκατ. από το Γ' ΚΠΣ και 11 εκατ. από κονδύλια του ελληνικού Δημοσίου). Τα έργα συνεχίζονται με το πρόγραμμα ΕΣΠΑ ώς το 2015 και έχουν προϋπολογισμό 8 εκατ. ευρώ.

Αθήνα κλασσικά κτίρια

Εκαναν την Αθήνα όμορφη

Μια έκθεση για τα νεοκλασικά κτήρια της πόλης

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΑΦΚΟΥ

Ηρθαν στην Αθήνα σχεδόν μόλις ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της Ελλάδας το 1834. Κι έπιασαν αμέσως δουλειά στολίζοντας την πόλη με μερικά από τα ωραιότερα κτήρια, που ευτυχώς διατηρούνται μέχρι σήμερα. Ο λόγος για τους Χριστιανό και Θεόφιλο Χάνσεν, τους οποίους έρχεται τώρα να μας θυμίσει μια έκθεση, που υπογράφει ένας επίσης Δανός αρχιτέκτονας, ο Ρόμπερτ Μόγκενσεν.

Με τίτλο «Η Αθήνα των Χάνσεν μέσα από το αρχιτεκτονικό κέλυφος» ο Οργανισμός Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων και το Ινστιτούτο της Δανίας, με την ευκαιρία συμπλήρωσης 200 χρόνων από τη γέννηση του Θεόφιλου Χάνσεν, παρουσιάζουν από αύριο (έως τις 27 Οκτωβρίου) στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» 38 σχέδια νεοκλασικών κτισμάτων της Αθήνας που υπογράφει ο Μόγκενσεν. Οι δύο Χάνσεν ήσαν υπεύθυνοι για το σχεδιασμό ανεπανάληπτων κτηρίων, όπως το Αστεροσκοπείο, η Εθνική Βιβλιοθήκη και η Ακαδημία Αθηνών (Θεόφιλος) αλλά και το Πανεπιστήμιο Αθηνών (Χριστιανός).
Ο Μόγκενσεν δούλεψε τα σχέδιά του κατά τη διάρκεια της δίμηνης παραμονής του στην Αθήνα, το χειμώνα 2011-2012. Καθόταν στο πτυσσόμενο σκαμνάκι του και βρέξει, χιονίσει, ανάμεσα σε πεζούς και εποχούμενους πάλευε να αποκωδικοποιήσει τις διαστάσεις των κτηρίων, τα χρώματα και τα υλικά τους, δίνοντας σχέδια-εργαλεία για την καταχώριση και ανάλυση συγκεκριμένων κτηρίων και ντοκουμέντα για την ιδιοσυγκρασία και τις προτιμήσεις του.
Ο νεοκλασικισμός έγινε ο κυρίαρχος αρχιτεκτονικός ρυθμός στην Ευρώπη από το τέλος του 18ου αιώνα, όταν η ρωμαλέα αστική τάξη, με το παγκόσμιο εμπόριο, την αναδυόμενη βιομηχανία και τη δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης, ήθελε να αποστασιοποιηθεί από τα φαντάσματα του παρελθόντος. Ηταν αυτή που χρησιμοποίησε την κλασικιστική αρχιτεκτονική για να διαμορφώσει έναν «καινούργιο και καλύτερο πολιτισμό». Αρχιτέκτονες, ιστορικοί τέχνης κ.ά. πήραν ως αφετηρία την αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική, που τη θεωρούσαν πιο πηγαία και γνήσια από τη ρωμαϊκή. Ηθελαν με σημείο εκκίνησης αυτή, να διαμορφώσουν ένα καινούργιο, απλό και καθολικό ρυθμό. Ο νέος κλασικισμός ή ο νεοκλασικισμός έγινε πραγματικότητα.
Οταν το 1834 η Αθήνα ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της νέας Ελλάδας, τα πολλά νέα κτήρια που απαιτούσε αυτή της η θέση ακολούθησαν το συγκεκριμένο ρυθμό. Αυτόν επίσης απέπνεε με την αδρή γεωμετρία του και το νέο ισόπλευρο τριγωνικό ρυμοτομικό της σχέδιο, που με αφετηρία την πλατεία Ομονοίας περιέκλειε την παλιά πόλη. Το συναρπαστικό, όμως, στην εξέλιξη της Αθήνας είναι ότι ο νεοκλασικισμός και αυτή συμπορεύτηκαν για πάνω από 100 χρόνια, έως ότου ο μοντερνισμός επικράτησε ολοκληρωτικά μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Την Πέμπτη 17 Οκτωβρίου στις 19.00 στο «Οδοιπορικό της Παλιάς Αθήνας» στο Π.Κ. «Μελίνα», ο Μόγκενσεν θα πραγματοποιήσει διάλεξη σχετική με τους Χάνσεν και τα δημιουργήματά τους στην Αθήνα.

Αρχαία Ελίκη

Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2014
ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑΛΟΓΙΖΟΥΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
Αρχαία Ελίκη: στον κάδο αχρήστων οι ανασκαφές Του ΜΑΚΗ ΝΟΔΑΡΟΥ Την πλήρη απαξίωση της έρευνας των αρχαιολόγων και του Πανεπιστημίου Πατρών για την ανάδειξη της αρχαίας πόλης Ελίκης, στην Αιγιάλεια Αχαΐας, καταγγέλλουν οι εμπλεκόμενοι στην έρευνα και σημειώνουν ότι αυτή είναι τους τελευταίους μήνες όμηρος των διαθέσεων κάποιων υπηρεσιακών και πολιτικών παραγόντων του υπουργείου Πολιτισμού.
Αρχαιολόγοι και πανεπιστημιακοί καταγγέλλουν ότι την ώρα που το ΥΠΠΟΑ επιχειρεί να αναδείξει τις σημαντικές αρχαιότητες στην Αμφίπολη, υπηρεσιακοί παράγοντες του ίδιου υπουργείου ρίχνουν στο καλάθι των αχρήστων μια πολύ σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη. Αυτή της ανασκαφής που πραγματοποιείται τις δύο τελευταίες δεκαετίες στην αρχαία Ελίκη Αιγιαλείας, στο Ν. Αχαΐας, από το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Οπως καταγγέλλεται, η αρχαιολογική έρευνα κινδυνεύει να μην ολοκληρωθεί όχι γιατί σε εποχή κρίσης υπάρχει ζήτημα κρατικής επιχορήγησης, όπως ίσως θα νόμιζε κανείς, αλλά απλώς και μόνον γιατί δεν επιθυμούν τη συνέχισή της συγκεκριμένοι υπάλληλοι των εμπλεκόμενων υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού.

Η πραγματική Ατλαντίδα

Σημειώνεται ότι τα επιτυχή αποτελέσματα της έρευνας και το μεγάλο ενδιαφέρον για την ανασκαφή στην Ελίκη αναδείχθηκαν από διεθνή τηλεοπτικά κανάλια, όπως Discovery Channel, History Channel, ZDF και BBC που πραγματοποίησε ωριαίο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Ελίκη - η πραγματική Ατλαντίδα» αλλά και από το διεθνή Τύπο, που φιλοξένησε εκτενή άρθρα, όπως οι «New York Times», «Herald Tribune» και το γνωστό έγκυρο αμερικανικό περιοδικό «Archaeology».
Οι αρχαιολόγοι που συμμετέχουν στην έρευνα, για την ανάδειξη της αρχαίας Ελίκης, αλλά και παράγοντες του Πανεπιστημίου Πατρών καταγγέλλουν ότι το ανασκαφικό έργο διακόπηκε αδικαιολόγητα και κατά παράβαση της νόμιμης διαδικασίας το 2013, συνεπεία μη εγκριτικής απόφασης του τότε υπουργού Πολιτισμού Π. Παναγιωτόπουλου που βασίστηκε σε μεθοδευμένη αρνητική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), τα μέλη του οποίου γνωμοδότησαν με βάση ελλιπή, μεροληπτική και σκόπιμα παραπλανητική πληροφόρηση από τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες της ΣΤ' Εφορείας Αρχαιοτήτων Πάτρας και της Διεύθυνσης Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων του υπουργείου, εν γνώσει της επικεφαλής των υπηρεσιών και προέδρου του ΚΑΣ γ.γ. του υπουργείου Λίνας Μενδώνη.
Το Πανεπιστήμιο Πατρών γνωστοποίησε άμεσα στον υπουργό Πολιτισμού τα πραγματικά στοιχεία αναφορικά με την έρευνα και ζήτησε την ανάκληση της μη σύννομης Υπουργικής Απόφασης. Επίσης απάντησε αναλυτικά και με τα ακριβή στοιχεία σε όλη την παραπληροφόρηση που διοχετεύτηκε προς τα μέλη του ΚΑΣ, με σχετικά έγγραφά του.
Ομως δεν έλαβε ποτέ απάντηση σε κάποιο από τα ανωτέρω ερωτήματα, ενώ στη συνέχεια και εντός των προβλεπομένων προθεσμιών υπέβαλε εκ νέου το αίτημα για τη συνέχιση των ερευνών το 2014. Ομως το αίτημα παρέμεινε και πάλι σε εκκρεμότητα κατά παράβαση της νόμιμης διαδικασίας, με ευθύνη των ίδιων εμπλεκόμενων παραγόντων του υπουργείου.

«Η γνωστή συντεχνία»

Το Πανεπιστήμιο Πατρών ενημέρωσε για τη σοβαρότητα του θέματος αμέσως και το νέο υπουργό Πολιτισμού και ζήτησε την αποκατάσταση της νομιμότητας για τη συνέχιση του ανασκαφικού έργου στην αρχαία Ελίκη. Αλλά και πάλι η γνωστή «συντεχνία» αντέδρασε, με αποτέλεσμα ακόμη να μην έχει απαντήσει ο νέος υπουργός Πολιτισμού στο αίτημα του Πανεπιστημίου Πατρών, διατηρώντας την εκκρεμότητα εις βάρος του ερευνητικού και εκπαιδευτικού έργου του Πανεπιστημίου 2η συνεχή χρονιά.
Αρχαιολόγοι και πανεπιστημιακοί καταγγέλλουν ότι στην περίπτωση της αρχαίας Ελίκης, όπως έχει συμβεί και με άλλες έρευνες που το κατεστημένο του ΥΠΠΟΑ έχει βάλει στο στόχαστρο, είναι προφανής η κατάχρηση εξουσίας από συγκεκριμένους υπηρεσιακούς παράγοντες που ερμηνεύουν κατά το δοκούν και κάνουν επιλεκτική χρήση της ισχύουσας νομοθεσίας, μεθοδεύουν ανενόχλητα γνωμοδοτήσεις του αρμόδιου επιστημονικού οργάνου, παραπληροφορούν ατιμωρητί την πολιτική ηγεσία με χρήση ψευδών στοιχείων, απόκρυψη και/ή διαστρέβλωση των πραγματικών, για να ικανοποιήσουν προσωπικούς και σίγουρα όχι κοινωνικούς ή εθνικούς στόχους, υπό τη σκέπη και στήριξη της πολιτικής προϊσταμένης τους, της γ.γ. του υπουργείου που κυριολεκτικά «διοικεί» το υπουργείο και κατ' επέκτασιν τον ελληνικό πολιτισμό ανάλογα με την ευαρέσκεια ή δυσαρέσκειά της.
Τις αρνητικές συνέπειες αυτής της τακτικής για τις τοπικές κοινωνίες περιέγραψε με χαρακτηριστικά λόγια ο απερχόμενος δήμαρχος Αιγιαλείας Στ. Θεοδωρακόπουλος, προ ημερών, στη συνέντευξή του προς τα ΜΜΕ της Αιγιαλείας.

** Η πρωτεύουσα της αρχαίας Αχαΐας

Η Ελίκη, πρωτεύουσα της αρχαίας Αχαΐας και από τις σημαντικότερες πόλεις της προϊστορικής και κλασικής Ελλάδας, δέσποζε στην περιοχή του Κορινθιακού Κόλπου μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 4ου αιώνα π.Χ., οπότε το χειμώνα του 373 π.Χ. την έπληξε μεγάλη φυσική καταστροφή.
Ενας ισχυρός σεισμός και μεγάλης έκτασης πλημμύρα από τσουνάμι είχαν αποτέλεσμα την κατακάλυψη της πόλης κάτω από τα νερά και τον πνιγμό των περισσότερων από τους κατοίκους της, γεγονός που ενέπνευσε στον φιλόσοφο Πλάτωνα την περιγραφή της εξαφάνισης της μυθικής Ατλαντίδας.
Ετσι, η Ελίκη αναζητήθηκε από νωρίς με την προσδοκία της επαναφοράς στη ζωή μιας άλλης Πομπηίας, με την οποία πρώτος συνέκρινε τη χαμένη πόλη ο αείμνηστος αρχαιολόγος Σπύρος Μαρινάτος και έγραψε για τη σημασία της στο διεθνές αμερικανικό περιοδικό «Archaeology».
Οι πρώτες έρευνες για τον εντοπισμό της Ελίκης, που πραγματοποιήθηκαν με την πρωτοβουλία του Μαρινάτου μεταξύ 1949-1972, επικεντρώθηκαν στον υποθαλάσσιο χώρο ανατολικά του Αιγίου και δεν κατέληξαν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Μετά από πάροδο πολλών ετών, στη διάρκεια των οποίων κανένα ενδιαφέρον δεν υπήρξε για το θέμα, ξεκίνησαν εκ νέου έρευνες (1988) από διεθνή ομάδα επιστημόνων με πρωτοβουλία της καταγόμενης από το Αίγιο αρχαιολόγου Ντόρας Κατσωνοπούλου και του φυσικού Steven Soter, διδακτόρων του Πανεπιστημίου Cornell των ΗΠΑ, σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες του Πανεπιστημίου Πατρών.
Η νέα ερευνητική προσπάθεια ακολούθησε διαφορετική διεπιστημονική προσέγγιση στο ζήτημα, με εφαρμογή σύγχρονης τεχνολογίας και πρωτοποριακή μεθοδολογία συνδυαστικής τεχνικής των γεωεπιστημών και των αρχαιολογικών ανασκαφών, με αποτέλεσμα να επιτύχει τη λύση του «μυστηρίου» και να εντοπίσει την αρχαία πόλη στην ξηρά και όχι στη θάλασσα, όπως λανθασμένα πιστευόταν στο παρελθόν.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν έρθει στο φως με τις ανασκαφές της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Πατρών, τα τελευταία δέκα χρόνια, μαρτυρούν τη διαχρονική σπουδαιότητα της Ελίκης, καθώς έχουν καταδείξει ότι η εύφορη πεδιάδα της φιλοξένησε πλούσιους οικισμούς στην αρχαιότητα τουλάχιστον από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού.

Μουσείο Μπενάκη

ΜΠΕΝΑΚΗ-ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Η αναγέννηση ενός εργοστασίου

Κλείνει φέτος 10 χρόνια παρουσίας και κατατάσσεται ανάμεσα στα σημαντικότερα κτίρια της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής. Στην πραγματικότητα είναι ένα ξεχασμένο βιομηχανικό κτίριο που «ψήλωσε» και απέκτησε νέους χώρους. Με το ιδιαίτερο στιλ του, βοηθά στην ανάδειξη μιας περιοχής που δύο φορές στο παρελθόν είχε χάσει το «στοίχημα».

     

Της Χαράς Τζαναβάρα

Φωτογραφίες: Βασίλης Μαθιουδάκης

Το κόκκινο συγκρότημα λίγο μετά τις εγκαταστάσεις της Τεχνόπολης κλέβει τις εντυπώσεις των διερχόμενων. Δεν είναι μόνον τα αφαιρετικά μεταλλικά γλυπτά που στολίζουν τη βασική του πρόσοψη προς την οδό Πειραιώς. Είναι κυρίως ο συμπαγής τοίχος, με τα ελάχιστα «στολίδια» και τη δική του «προσωπικότητα», που κάνει το μάτι να ευφραίνεται. Εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 2004 και συγκαταλέγεται στα λίγα θετικά της αυτοκτονικής για την οικονομία της χώρας ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων.

Προηγήθηκαν, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, μεγάλες προσπάθειες από την τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, που είχε δει πολύ «ζεστά» την ανάδειξη της οδού Πειραιώς σε βασικό σύνδεσμο ανάμεσα στην Αθήνα και το πρώτο λιμάνι της χώρας, με ένα φιλόδοξο σχέδιο που περιελάμβανε το ζωντάνεμα των εγκαταλειμμένων βιομηχανικών κουφαριών για τη φιλοξενία δράσεων πολιτισμού, αλλά και την επαναφορά της κατοικίας πίσω από τη βιτρίνα της κεντρικής λεωφόρου.

Επένδυσαν στο… χάος

Το Γκαζοχώρι είχε δει δύο φορές στο παρελθόν τις «μετοχές» του να μηδενίζονται. Τα πρώτα πολεοδομικά σχέδια του 1834 των Κλεάνθη-Σάουμπερτ για την πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους χωροθετούσαν το διοικητικό κέντρο στη βορειοδυτική πλευρά της Ακρόπολης και τοποθετούσαν τα ανάκτορα στη σημερινή πλατεία Ομονοίας. Η οδός Πειραιώς ήταν ο βασικός άξονας και πριν επισημοποιηθούν οι σχεδιασμοί, «μιλημένοι» Ελληνες της διασποράς είχαν σπεύσει να επενδύσουν σε μεγάλα ακίνητα. Ανάμεσά τους οι πρίγκιπες Καρατζάς και Κατακουζηνός κι οι αξιωματούχοι της Μολδοβλαχίας, Γ. και Κ. Βλαχούτσης. Εμειναν όμως με τη… χαρά, αφού οι βασικότερες επιλογές περιορίστηκαν στα χαρτιά και το «κεραμίδι» των νέων βασιλέων μετακόμισε για λίγο δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, πριν καταλήξει στη σημερινή Βουλή με μια μικρή αναιδέστατη «στάση» στον Ιερό Βράχο!

Οι πολιτικές επιλογές προκάλεσαν μεγάλες ανατροπές στα σχέδια των μεγαλοϊδιοκτητών γης. Το πρώτο τμήμα της οδού Πειραιώς, από την Ομόνοια ώς τη διασταύρωση με την Ιερά Οδό, διατήρησε ώς τις αρχές του 20ού αιώνα τον χαρακτήρα της περιοχής μεσοαστικής κατοικίας. Από εκεί και κάτω όμως, κυριαρχούσε το… χάος.

Πολλά από τα μεγάλα ακίνητα υποδέχθηκαν τις πρώτες βιομηχανικές μονάδες. Η αρχή έγινε το 1854 με το εργοστάσιο μεταξουργίας και οκτώ χρόνια μετά λειτούργησαν οι εγκαταστάσεις αεριόφωτος. Πολύ γρήγορα ακολούθησαν άλλες μικρότερες μονάδες, που αξιοποιούσαν τις νέες πηγές ενέργειας αλλά και την εύκολη πρόσβαση στο θαλάσσιο και το σιδηροδρομικό δίκτυο.

Στα τέλη του 19ου αιώνα το Γκαζοχώρι ήταν μια υποβαθμισμένη εργατική γειτονιά, με παραπήγματα και άθλιες υποδομές, σε αντιδιαστολή με το γειτονικό Μεταξουργείο που, παρά την υποβάθμιση, είχε καταφέρει να διαφοροποιηθεί και να κατακυρωθεί ως στέκι καλλιτεχνών. Ο Κ. Μπίρης, στο έργο του «Αι Αθήναι από του 19ου στον 20όν αιώνα», καταγράφει υψηλό αριθμό ανέργων που ζητιάνευαν για ένα «μονόλεπτο», καθώς και για ανήλικα παιδιά, τα «δουλάκια», που δούλευαν για ένα κομμάτι ψωμί σε κατοικίες πλουσίων. «Εργατικόν δίκαιον και θεσμός κοινωνικών ασφαλίσεων ήσαν ακόμη άγνωστοι έννοιαι», σημειώνει και προσθέτει ότι μόνον με την εκλογή του Σπύρου Μερκούρη στον δήμο της Αθήνας το 1899 άρχισε να μπαίνει κάποια τάξη. Το 1900 το πολεοδομικό σχέδιο της πρωτεύουσας κάλυπτε περίπου 14.100 στρέμματα και μέσα σε μια πενταετία ανέβηκε στα 19.430 στρ. Τότε έγιναν και οι πρώτες ασφαλτοστρώσεις δρόμων, με πρώτη την οδό Πειραιώς, η οποία σε ένα τμήμα της ήταν λιθόστρωτη από το 1842. Το στρώσιμο των δρόμων έγινε με άσφαλτο πάχους 7 εκατοστών και ήταν ο λόγος που διατηρήθηκε για πάνω από μισό αιώνα. Καμιά σχέση με τα σημερινά πασαλείμματα που ακυρώνονται με την πρώτη βροχή…

Η ανακατάληψη

Σιγά σιγά η Αθήνα αποκτούσε αστική τάξη και αυτό βοηθούσε στην ανάπτυξη σε όλους τους τομείς. Η δημιουργία των πρώτων κηπουπόλεων ήταν η χαριστική βολή για τις δυτικές περιοχές, που μπήκαν στον δρόμο της υποβάθμισης και δεν είναι τυχαίο ότι σε αυτές εκδηλώθηκε σε μεγάλη κλίμακα η παράνομη δόμηση.

Η «ανακατάληψη» των δυτικών συνοικιών της πρωτεύουσας ήταν άλλο ένα προσωπικό στοίχημα για τον πανίσχυρο υπουργό Κώστα Λαλιώτη, που έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην οδό Πειραιώς.

Είχε προηγηθεί η πρόταση για το συγκεκριμένο κτίριο προς τους αρμόδιους στο Μουσείο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, που όμως την είχαν απορρίψει χωρίς δεύτερη σκέψη. Ευτυχώς είχαν αίσιο τέλος οι συνομιλίες με τη Σχολή Καλών Τεχνών και το Μουσείο Μπενάκη, που ώς τότε ασφυκτιούσε στο κεντρικό κτίριο της Β. Σοφίας, παρά τις διαδοχικές επεκτάσεις του. Από την αρχή επιλέχθηκε να γίνει το «σπίτι» της νεότερης αρχιτεκτονικής, σε συνδυασμό με τις άλλες εικαστικές τέχνες.

Η αναγέννηση του παλιού εργοστασίου είχε ανατεθεί στους Μαρία Κοκκίνου και Ανδρέα Κούρκουλα, ένα αρχιτεκτονικό ζεύγος και στη ζωή, που με τους συνεργάτες τους είχαν αναλάβει με ενθουσιασμό το προκλητικό εγχείρημα.

Η φιλοσοφία που επέλεξαν μαζί με ομάδα άξιων συνεργατών τους περιελάμβανε τριώροφο κτίριο εσωστρεφές, που οργανώνεται γύρω από το εντυπωσιακό αίθριο των 850 τετραγωνικών, στοιχείο που «δανείστηκαν» από την αρχαιότητα αλλά και τη λαϊκή αρχιτεκτονική των αθηναϊκών σπιτιών του 19ου αιώνα.

Στο προϋπάρχον εργοστάσιο πρόσθεσαν άλλο έναν όροφο και δημιούργησαν ένα συγκρότημα 8.200 τετραγωνικών. Από αυτά, τα 3.000 τετραγωνικά διατίθενται για τις ανάγκες των πολλαπλών εκθέσεων, ενώ υπάρχει αμφιθέατρο που μπορεί να φιλοξενήσει 300 άτομα.

Δουργούτι ή Νέος Κόσμος..

Ταξίδι στο άγονο νησί της Αθήνας Η περιοχή ήταν γνωστή ως Δουργούτι, αλλά σήμερα είναι γνωστή ως Νέος Κόσμος. Γεννήθηκε όντως από έναν νέο κόσμο, τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, που ξεριζωμένοι έστησαν εδώ τις παράγκες τους. Η ανοικοδόμηση που άρχισε λίγο πριν από το 1940 ολοκληρώθηκε 25 χρόνια μετά την απελευθέρωση. Της Βασιλικής Γραμματικογιάννη Φωτογραφίες: Δημήτρης Ζαχράκης «Αν κοιτάξει κανείς την Αθήνα από ψηλά θα δει μια αξιοζήλευτα συνεκτική πόλη. Θα ζηλέψει αυτή την πόλη, αφού εύλογα θα θεωρήσει ότι για να ζουν οι άνθρωποι τόσο κοντά ο ένας στον άλλον, θα πρέπει να είναι πολύ αγαπημένοι».

Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο η ομάδα παραστατικών τεχνών «Οχι Παίζουμε/UrbanDigProject» είδε το Δουργούτι Νέου Κόσμου. Και βάλθηκε να το ανακαλύψει, ανιχνεύοντας το σήμερα και το χτες –ίσως και το αύριο– της γειτονιάς στην οποία γυρίστηκε η «Μαγική Πόλη» του Ν. Κούνδουρου. Μιας γειτονιάς που φιλοξένησε τους πρώτους πρόσφυγες και που εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να φιλοξενεί κατατρεγμένους μετανάστες από κάθε σχεδόν γωνιά της Γης.

«Το Δουργούτι μοιάζει με νησί άγονης γραμμής κοντά στο κέντρο της Αθήνας. Εχει τη δική του ιστορία, τη δική του κοινωνία και πολεοδομία. Εχει ρυθμό, χρώμα, ησυχία σε σχέση με τη γύρω πολύβουη «ακτογραμμή», με το τραμ, τη λεωφόρο Λαγουμιτζή και την όλο και πιο κοσμοπολίτικη λεωφόρο Συγγρού» θα πει ο Γιώργος Σαχίνης της ομάδας «Οχι Παίζουμε».

Γνωρίζοντας βήμα βήμα αυτή γειτονιά, η ομάδα δεν μπόρεσε να αντισταθεί στην έλξη που γεννά και ασκεί η αλλοτινή παραγκούπολη. Και πήρε την πρωτοβουλία να κινητοποιήσει φορείς και κατοίκους, δημιουργώντας μια αλυσίδα 12 δράσεων που προβλέπεται να έχουν ολοκληρωθεί σε διάστημα ενός χρόνου, μέχρι τον Ιούνιο του 2015.

«Το Dourgouti Island Hotel είναι ένας τόπος και τρόπος ανατροπής του απρόσωπου της πόλης. Μας εμπνέουν ο ευρύς δημόσιος χώρος και η έντονη παράδοση γειτονιάς της περιοχής. Από τον Αύγουστο του 2014 έως τον Ιούνιο του 2015, μέσα σε 12 δράσεις, μαζί με περισσότερες από 50 ομάδες και ανθρώπους, γνωρίζουμε και χαρτογραφούμε τον τόπο σαν ένα νησί στο οποίο όλοι θα θέλαμε να αποβιβαστούμε» σημειώνει ο Γιώργος Σαχίνης, αποκρυπτογραφώντας για λογαριασμό μας την κεντρική ιδέα και συλλογιστική τού project.

Η γνωριμία με το Δουργούτι ξεκινάει αυτό το Σαββατοκύριακο 27-28 Σεπτεμβρίου, από τις 5 το απόγευμα, με ένα πλούσιο σε περιεχόμενο –και… διαφορετικό από τα άλλα- φεστιβάλ, που θα στηθεί στις πλατείες Μπλόκου Δουργουτίου, Θυμάτων Καλαβρύτων και Γωνιάς του Παιδιού. Σε αυτό, μεταξύ άλλων, οι κάτοικοι της περιοχής μα και οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να μάθουν για την ιστορία της μέσα από τις αφηγήσεις της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Δουργουτίου (ΟΠΙΔΟΥ) που έχει δημιουργηθεί υπό την καθοδήγηση της ιστορικού Τασούλας Βερβενιώτη – μια γνώση που μπορεί να αποτελέσει την αρχική μαγιά και παρακαταθήκη ώστε οι ανταλλαγές μνήμης να έχουν στο μέλλον και συνέχεια

Μια άλλη ενδιαφέρουσα δράση του Φεστιβάλ Δουργουτίου, που θα έχει αφετηρία την πλατεία Θυμάτων Καλαβρύτων, είναι η εξερεύνηση της γειτονιάς με βάση τις αισθήσεις. Η αρχιτέκτονας Βάλια Σπηλιοπούλου της ομάδας «Οχι Παίζουμε» σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, την εικαστικό Αναστασία Ρούσσου και τους La Follie Kilometre έχουν αντικαταστήσει τα τετριμμένα ερωτηματολόγια με έναν χάρτη, με βάση τον οποίο οι επισκέπτες θα κληθούν να εξερευνήσουν το «νησί» και να αποτυπώσουν τις εντυπώσεις που αποκόμισαν από αυτό, με βάση όσα διεγείρουν τις πέντε αισθήσεις τους, θετικά ή αρνητικά.

«Δεν μπορείς να μιλήσεις για το Δουργούτι αν δεν μιλήσεις για τους Αρμένιους» θα πει από την πλευρά της η Λορύ Μπαραζιάν, μέλος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος και μια από τους συντελεστές του φεστιβάλ. Και έχει δίκιο. Οι πρώτοι Αρμένιοι πρόσφυγες έφτασαν στο Δουργούτι το 1923. Οι πρώτες αρμενικές παράγκες που στέγασαν τους πρόσφυγες έγιναν εκεί. Στο Δουργούτι υπάρχει αρμενικό σχολείο και εκκλησίες. Καθολική και ορθόδοξη. Η ιστορία των Αρμενίων του Δουργουτίου παρουσιάζεται μέσα από πλούσιο φωτογραφικό υλικό που παραχωρήθηκε από το περιοδικό «Αρμενικά» και από το αρχείο της εφημερίδας «Αζάτ Ορ» (Ελεύθερη Μέρα), αλλά και από περιπάτους μέσα στη γειτονιά…

Αυτό το Σαββατοκύριακο πραγματικά όποιος περάσει από το Δουργούτι ίσως και να ζηλέψει αυτή την πόλη. Και να γνωρίσει –ή να ξαναθυμηθεί- πως ίσως υπάρχουν γειτονιές –δυο βήματα μακριά από τις πολυσύχναστες κεντρικές λεωφόρους– στις οποίες ακόμα και σήμερα ζουν αρμονικά και αγαπημένα άνθρωποι διαφορετικοί μεταξύ τους.

Μυκηναϊκός τάφος στη Φωκίδα

Μυκηναϊκός τάφος βρέθηκε στη Φωκίδα
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΜΟΥ
Ενας θολωτός τάφος των μυκηναϊκών χρόνων, που κρίνεται από τους ειδικούς αρχαιολόγους ιδιαίτερα σημαντικό μνημείο, αποκαλύφθηκε πρόσφατα κοντά στην Αμφισσα, στο πλαίσιο της επίβλεψης των εκσκαφών του έργου «Αρδευτικό έργο ελαιώνα Αμφισσας, Π.Ε. Φωκίδας». Ενα μοναδικό εύρημα, το πρώτο αυτού του είδους που αποκαλύπτεται στη Φωκίδα και ένα από τα ελάχιστα στη Στερεά Ελλάδα.
Η επιστημονική δημοσίευσή του αναμένεται να προσφέρει σημαντικά στοιχεία τόσο για την εγκατάσταση στην περιοχή της Αμφισσας κατά τη μυκηναϊκή περίοδο, αλλά και για την ιστορική εξέλιξη της ευρύτερης περιοχής και μάλιστα του ιερού των Δελφών.
Συγκεκριμένα, διαθέτει μακρύ δρόμο με κτιστές τις πλευρές μήκους 9 μ., βαθύ προθάλαμο και κυκλικής κάτοψης ταφικό θάλαμο, ο οποίος έχει εσωτερική μέγιστη διάμετρο 5,90 μ. Η ανωδομή της θολωτής οροφής, η οποία είναι κτισμένη με αργούς λίθους, είχε καταρρεύσει, ωστόσο τα τοιχώματα του θαλάμου διατηρήθηκαν σε ύψος σχεδόν 3 μ. Ο τάφος δεν έχει συληθεί, τουλάχιστον σε μεγάλο μέρος του, και τα κτερίσματα που βρέθηκαν στο δάπεδο επιτρέπουν τη διαχρονική χρήση του από το 14ο έως και τα τέλη του 12ου αιώνα π.Χ.
Αξια ιδιαίτερης μνείας είναι τα σαράντα τέσσερα αγγεία με γραπτή διακόσμηση, δύο χάλκινα αγγεία αποσπασματικά σωζόμενα, δαχτυλίδια χρυσά, από τα οποία ένα με έγγλυφη διακόσμηση στη σφενδόνη, και χάλκινα, κομβία και ψήφοι από ημιπολύτιμους λίθους, δύο χάλκινα εγχειρίδια, γυναικεία και ζωόμορφα ειδώλια, και μεγάλος αριθμός σφραγιδόλιθων με ζωικά, φυτικά και γραμμικά μοτίβα. Στο τέλος του δρόμου αποκαλύφθηκε αποθέτης με άφθονη την παρουσία κεραμικής που προέρχονται πιθανώς από αγγεία πόσεως, κρατήρες, υδρίες, αμφορείς.

Τα μυστήρια των Δελφών

Τα μυστήρια των Δελφών Έντυπη Έκδοση Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 22 Ιουνίου 2014
Ταξίδι στο κέντρο της Γης. Μια βόλτα στους μαγευτικούς Δελφούς, όπου το βουνό και η θάλασσα, ο μύθος και η ιστορία συναντώνται σ' έναν τόπο που δύσκολα αφήνει ασυγκίνητο τον επισκέπτη, ιδανικός προορισμός για κάθε εποχή του χρόνου!
ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΣΑΚΚΟΥΛΑ
gsakkoula@gmail.com
Εχει μια μυστηριώδη ενέργεια αυτός ο τόπος, που τη νιώθεις σαν ανέβεις στο μαντείο, ανάμεσα στις επιβλητικές Φαιδριάδες Πέτρες και την Κασταλία Πηγή, εκεί όπου πλενόταν η Πυθία αλλά και όσοι ζητούσαν χρησμό
Περπατώντας στα χνάρια της ιστορίας, ψάχνοντας το δικό μου χρησμό, βρέθηκα στο κέντρο του αρχαίου κόσμου, τους Δελφούς. Ενας τόπος στην καρδιά της Ρούμελης με ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων, καλά κρυμμένος ανάμεσα στην Γκιώνα, τον Παρνασσό, την Οίτη και τα Βαρδούσια, και αντικρίζει τον Κρισσαίο κόλπο. Εκεί όπου συναντήθηκαν οι δύο αετοί που άφησε κατά τη μυθολογία ο Δίας για να σηματοδοτήσουν τον Ομφαλό ή αλλιώς το κέντρο της Γης. Εχοντας ορμητήριο την Ιτέα, μια παραλιακή σύγχρονη πόλη με πολλά «στολίδια» σε ακτίνα περίπου μισής ώρας, όπως το Γαλαξίδι, αλλά και τα ορεινά χωριά του Παρνασσού και η κοσμοπολίτικη Αράχοβα, πήρα το δρόμο για τους Δελφούς. Περίπου ένα τέταρτο με το αυτοκίνητο σε μια ανηφορική διαδρομή, που καθώς στρέφεις το βλέμμα προς τα πίσω αντικρίζεις τον περίφημο ασημοπράσινο ελαιώνα της Αμφισσας να ξεδιπλώνεται ώς τη θάλασσα.
Εχει μια μυστηριώδη ενέργεια αυτός ο τόπος που τη νιώθεις σαν ανέβεις στο μαντείο, ανάμεσα στις επιβλητικές Φαιδριάδες Πέτρες και την Κασταλία Πηγή, εκεί όπου πλενόταν η Πυθία αλλά και όσοι ζητούσαν χρησμό.
Στον αρχαιολογικό χώρο, που έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την Unesco, βρίσκεται και το αρχαίο θέατρο που στην αρχαιότητα φιλοξενούσε τους αγώνες φωνητικής και ενόργανης μουσικής, που διεξάγονταν στο πλαίσιο των Πυθίων και άλλων θρησκευτικών εορτών.
Το μουσείο φιλοξενεί σημαντικά γλυπτά όπως ο Ομφαλός, οι Κούροι του Αργους, η Σφίγγα των Ναξίων και ο Ηνίοχος, που βρέθηκε στο σπίτι μιας γιαγιάς που αρνιόταν κατά τους ντόπιους να εγκαταλείψει το σπίτι της όταν όλοι πια είχαν μετακινηθεί στο σύγχρονο οικισμό των Δελφών.
Εκεί θα βρείτε αρκετά καταλύματα, ταβέρνες που σερβίρουν νόστιμους κρεατομεζέδες, και καφέ σκαρφαλωμένα στο βράχο που μοιάζει με μπαλκόνι στον Κορινθιακό κόλπο.
Το καλοκαίρι μπορείτε να απολαύσετε ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων που φιλοξενεί το θέατρο Φρύνιχος και το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών.
Οποια εποχή και αν βρεθείς όμως δεν μπορείς παρά να μαγευτείς από τη θέα του Δελφικού Τοπίου. Βουνό και θάλασσα παντρεύονται υπέροχα σε αυτόν εδώ τον τόπο, που προσφέρεται τόσο για χειμερινές όσο και για ανοιξιάτικες ή καλοκαιρινές αποδράσεις.
Ο Θησαυρός των Αθηναίων, ναός χτισμένος από τους Αθηναίους για να στεγάσει τα τρόπαια από σπουδαίες νίκες και αφιερώματα προς το ιερό του Απόλλωνα Παρασυρμένη από τις μυρωδιές της φύσης, καθώς τριγύρω όλα ήταν ανθισμένα στην πρεμιέρα της άνοιξης, κάπου στα μέσα Μαρτίου, κατηφόρισα με τα πόδια από το μαντείο προς το Χρισσό. Το μονοπάτι αυτό που ξεκινάει από το αρχαίο λιμάνι της Κίρρας, δίπλα στην Ιτέα, και φτάνει ώς τους Δελφούς, το ακολουθούσαν άλλοτε οι προσκυνητές. Σήμερα, με καλή σήμανση, είναι μια μοναδική διαδρομή, σχετικά εύκολη που δεν θα σας πάρει πάνω από μια ώρα, και ας κάνετε στάσεις για να μαζέψετε λουλούδια ή να απαθανατίσετε τη θέα που απλώνεται στα πόδια σας καθώς αφήνετε πίσω σας τους Δελφούς.
Το μέρος είναι ιδανικό για τους λάτρεις της πεζοπορίας. Πέρα από το αρχαίο μονοπάτι, που διάβηκα με την παρέα του Απόστολου Χατζηδήμου από το Δήμο Δελφών, μπορείτε να ακολουθήσετε το μονοπάτι από τους Δελφούς προς το Κορύκειον Αντρο διασχίζοντας τον Εθνικό Δρυμό του Παρνασσού ή εκείνο από τους Δελφούς προς το Παρατηρητήριο Κόχραν/Δεσφίνας. Και σαν φτάσετε στη Δεσφίνα μην παραλείψετε να πάρετε τα φημισμένα της παξιμάδια. Οι ντόπιοι τα σερβίρουν με παραδοσιακό τυρί και ντομάτα, αλλά και στην πιο γλυκιά τους εκδοχή, με σπιτικό πετιμέζι.
Η Σφίγγα των Ναξίων, το αρχαιότερο ιωνικό αρχιτεκτονικό στοιχείο στο Μουσείο Δελφών Μια εναλλακτική ενδιαφέρουσα περιπατητική διαδρομή από την Κίρρα είναι το διεθνές μονοπάτι Ε4 που φτάνει μέσω των Δελφών στην Επτάλοφο (Αγόριανη), και συμπίπτει με το αρχαίο μονοπάτι Κίρρας-Δελφών.
Ακόμα όμως και αν δεν είστε λάτρεις της πεζοπορίας αξίζει μια στάση στην Αγόριανη. Δροσιστείτε στο μικρό καταρράκτη που καταλήγει κοντά στην κεντρική πλατεία του χωριού και δοκιμάστε τοπική φορμαέλα. Το χωριό αυτό βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του Παρνασσού και αποτελεί μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική πρόταση διαμονής με αρκετούς παραδοσιακούς ξενώνες για όσους αγαπούν το βουνό, αλλά θέλουν να αποφύγουν την κοσμοσυρροή της Αράχοβας.
Σε πολύ κοντινή απόσταση βρίσκεται και η Πολύδροσος, γνωστή και ως Σουβάλα. Οι πηγές του ποταμού Κηφισού στην Αγία Ελεούσα θα προσθέσουν ακόμα μια νότα γαλήνης στην περιήγησή σας στην περιοχή, που αποτελεί άλλωστε τη βόρεια πύλη του χιονοδρομικού κέντρου του Παρνασσού. Στη Σουβάλα βρίσκεται επίσης ο σημαντικός βυζαντινός ναός της Παλαιοπαναγιάς χτισμένος στα ερείπια αρχαίου ναού.
Διασχίζοντας μια διαδρομή μικρότερη από μισή ώρα από τους Δελφούς μπορείτε να επισκεφθείτε την πόλη της Αμφισσας, πρωτεύουσας του Δήμου Δελφών. Αξίζει να δείτε το κάστρο της πόλης ή να κάνετε μια βόλτα προς τον παραδοσιακό οικισμό της Χάρμαινας, άλλοτε ακμάζουσα περιοχή βυρσοδεψείων. Τις Απόκριες ξεχωρίζει για την αναβίωση του στοιχειού της Χάρμαινας.
Πολύ κοντά στους Δελφούς όμως βρίσκεται και η Ιτέα. Σύγχρονη πόλη με αρκετά μαγαζιά στον παραλιακό δρόμο, προσφέρεται για βουτιές δροσιάς αν βρεθείτε στην περιοχή καλοκαίρι.
Η πλατεία της Αγόριανης Ο Δήμος Δελφών διαθέτει επίσης υπέροχα αναρριχητικά πεδία όπως το πεδίο «Πόρτες» στον Αγ. Γεώργιο της Αμφισσας που προσφέρουν στους φίλους του αθλήματος όμορφες στιγμές ενώ προσελκύει και αρκετούς λάτρεις του παραπέντε.
Τι θα φάτε
Στην περιοχή αυτή μιας και βρίσκεται στη Ρούμελη κυριαρχεί η κρεοφαγία. Βασιλιάς είναι το κοντοσούβλι αλλά και ποικιλία άλλων κρεατικών, όπως γαρδουμπάκια, σπληνάντερο και αρνί ψητό ή στη σούβλα. Ξεχωριστή τοπική συνταγή, κυρίως πασχαλινή, είναι το ψημάρνι, δηλαδή ψητό αρνί με χόρτα.
Αν κινηθείτε παραθαλάσσια προς Ιτέα ή Γαλαξίδι θα βρείτε φρέσκο ψάρι και οστρακοειδή στις αρκετές ταβέρνες που βρίσκονται δίπλα στη θάλασσα.
Δοκιμάστε φέτα Παρνασσού και μυζήθρα με σαλάτα ή σε κάποια άλλη εκδοχή με το φημισμένο παξιμάδι της Δεσφίνας και φυσικά ελιές Αμφίσσης.
Τι θα αγοράσετε
* Ελιές Αμφίσσης, οι κλασικές μεγάλες στρογγυλές ελιές της περιοχής με τον μεγαλύτερο συνεχόμενο ελαιώνα στην Ελλάδα.
* Φορμαέλα που φτιάχνεται στην περιοχή. Οι ντόπιοι την προτείνουν σαγανάκι με λεμόνι και συστήνουν να κόβουμε το τυρί από την προηγούμενη μέρα σε ροδέλες για καλύτερο αποτέλεσμα.
* Φέτα Παρνασσού.
* Πάστα ελιάς και γλυκό ελιά.
* Κρασί από τους αμπελώνες του οινοπαραγωγού Αργυρίου που αναβιώνει την τοπική ποικιλία μαύρο Αράχοβας.
Καταλύματα και δραστηριότητες
Πού θα μείνετε
Στους Δελφούς θα βρείτε αρκετά καταλύματα είτε σε ξενοδοχεία είτε σε ενοικιαζόμενα δωμάτια με θέα προς τη θάλασσα και κάποια ανακαινισμένα και αρκετά προσεγμένα. Ενδεικτικά κάποιες προτάσεις για διαμονή στους Δελφούς:
* Fedriades Delphi Hotel: Βρίσκεται σε κεντρική τοποθεσία στην πόλη των Δελφών, σε κοντινή απόσταση από το Αρχαιολογικό Μουσείο. Εχει θέα στον Κορινθιακό κόλπο και στην κοιλάδα του Πλείστου (περίπου 150 ευρώ το δίκλινο), τηλ. 22650 82370, www.fedriades.com
* Ξενοδοχείο Ερμής: Δωμάτια με θέα στη θάλασσα γύρω στα 50 ευρώ τη βραδιά, τηλ. 22650 82318-82163, www.hermeshotel.com.gr/
* Parnassos Delphi Hotel: Σε κεντρική τοποθεσία με τιμή δίκλινου περίπου 80 ευρώ, τηλ. 22650 82321, www.parnassos.org/
* Hotel Leto: Στο κέντρο των Δελφών με μοντέρνα δωμάτια και τιμή δίκλινου περίπου 60 ευρώ, τηλ. 22650 82302, www.leto-delphi.gr/
* Amalia: Στην έξοδο της πόλης των Δελφών, με πανοραμική θέα σε όλη την κοιλάδα μέχρι τη θάλασσα, την Ιτέα και το Γαλαξίδι και εξωτερική πισίνα. Τιμή δίκλινου περίπου 80 ευρώ, www.amaliahoteldelphi.gr/gr, τηλ. 22650 82101
* Αργυρίου (τηλ. 22340 51667, www.argyriouwinery.eu). Ξενώνας του ομώνυμου οινοποιείου στην Πολύδροσο, με λίγα προσεγμένα και όμορφα δωμάτια. 50-70 ευρώ.
* Nafsika Palace (τηλ. 22650 33300, www.nafsikapalace.gr). Τετράστερο ξενοδοχείο κοντά στην παραλία Ιτέας, με περίπου 70 ευρώ το δίκλινο.
Χρήσιμα
* Πληροφορίες για το Δήμο Δελφών και τις εκδηλώσεις, τηλ. 22650 82312, www.delphi.gr, www.eccd.gr.
* Πληροφορίες για πεζοπορίες μπορείτε να πάρετε από τον ορειβατικό σύλλογο Αμφισσας, τηλ. 22650 28577-29201
* Για τη συνοικία της Χάρμαινας στην Αμφισσα: http://www.harmaina.gr
* Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού, τηλ. 22340 22315, http://www.parnassos-ski.gr
* Για αναρρίχηση επισκεφθείτε το htt://climbdelphi.blogspot.gr και για παραπέντε το http://afostel.blogspot.gr

Παρθενώνας

Στεγάζεται ο Παρθενώνας

Της ΝΙΝΕΤΤΑΣ ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ

Σε δυόμισι με τρία χρόνια θα δούμε και τον Παρθενώνα με στέγη. Μη φανταστείτε βέβαια το μνημείο πλήρως στεγασμένο όπως απεικονίζεται στις διάφορες αναπαραστάσεις του.

Προγραμματίζεται όμως η μερική αποκατάσταση της στέγης σε όλο το δυτικό πτερό του ναού και η αποκατάσταση του δυτικού τοίχου του σηκού του Παρθενώνα, όπως και η αντικατάσταση του τσιμεντένιου υπέρθυρου της γιγάντιας αρχαίας θύρας στο εσωτερικό του μνημείου. Δηλαδή, θα τοποθετηθούν επτά δοκοί (4 αρχαίοι και 3 από νέο μάρμαρο) και όλα τα φατνώματά τους πάνω από τη δυτική κιονοστοιχία (είναι αυτή που βλέπουμε αφήνοντας πίσω μας τα Προπύλαια) και την εσωτερική κιονοστοιχία του οπισθόναου, έτσι ώστε να γίνει κατανοητή από τους επισκέπτες η εικόνα που είχε ο ναός της θεάς Αθηνάς στην κλασική εποχή.
Την επέμβαση αυτή είχε δρομολογήσει στη δεκαετία του '50 ο Αναστάσιος Ορλάνδος και είχε μάλιστα κατασκευάσει με τους άριστους τεχνίτες εκείνης της εποχής τρεις ελεύθερες δοκούς, τέσσερις μεταδόκιες πλάκες και 18 φατνώματα από νέο πεντελικό μάρμαρο. Ηθελε με αυτό τον τρόπο να προστατεύσει τα γλυπτά της δυτικής ζωφόρου που ήταν ακόμη επάνω στο μνημείο (τώρα εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης). Είχε από τότε γίνει αισθητή η διάβρωση των γλυπτών από την όξινη βροχή και τη ρύπανση της ατμόσφαιρας. Ο Ορλάνδος όμως δεν προχώρησε φοβούμενος τη στατική επάρκεια του μνημείου, καθώς οι δοκοί θα ακουμπούσαν στους κίονες του οπισθόναου που είχαν υποστεί βλάβες από τη μεγάλη πυρκαγιά του Παρθενώνα και δεν μπορούσε κανείς να ελέγξει τη συμπεριφορά τους σε έναν ενδεχόμενο σεισμό. Τα τελευταία χρόνια οι κίονες αυτοί ενισχύθηκαν με ενέματα και είναι σε θέση να σηκώσουν τέτοια φορτία, σύμφωνα με τους μελετητές του μνημείου που εισηγήθηκαν τη νέα πρόταση η οποία εγκρίθηκε ομόφωνα προχτές από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Η στέγαση ή μη του Παρθενώνα ετέθη ως ερώτημα το 2013 στο διεθνές συνέδριο της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΕΣΜΑ) και οι σύνεδροι ψήφισαν με μεγάλη πλειοψηφία «υπέρ της πλήρους κάλυψης του δυτικού πτερού» όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΕΣΜΑ Χαράλαμπος Μπούρας στο ΚΑΣ. Κι επειδή κάποια από τα μέλη του Συμβουλίου εξέφρασαν προβληματισμό για τη σκίαση των αντιγράφων γλυπτών της ζωφόρου μετά τη δημιουργία της οροφής, ο κ. Μπούρας ανέφερε πως «αν γίνει η οροφή τότε θα αντιληφθούμε κάτι που δεν γνωρίζει ίσως κανείς, ότι δηλαδή στην αρχαιότητα η ζωφόρος ήταν πάντα βαθύτατα σκιασμένη. Δηλαδή, αυτή η έννοια ενός λαμπρού γλυπτού στο φως ήταν αδιανόητη. Τώρα θα το ξανακερδίσουμε ως αίθηση». Την ίδια άποψη μας εξέφρασε και η πρώην διευθύντρια της ΥΣΜΑ Μαίρη Ιωαννίδου που έχει παρακολουθήσει την προετοιμασία αυτών των μελετών εδώ και χρόνια. Θεωρεί πως η αποκατάσταση του δυτικού πτερού θα βοηθήσει στην κατανόηση ενός τμήματος του μνημείου, θα βελτιώσει τη σεισμική συμπεριφορά του σε εκείνο το σημείο και συγχρόνως θα προστατεύσει τα αντίγραφα της ζωφόρου.
Είναι έτοιμες οι φατνωματικές πλάκες που θα ανέβουν στον Παρθενώνα. Αριστερά, σχεδιαστική αναπαράσταση της στέγασης του δυτικού πτερού Η περιοχή αυτή στην αρχαιότητα καλυπτόταν από 7 δοκούς (όσες θα επανατοποθετηθούν) επί των οποίων εδράζονταν 18 φατνωματικές πλάκες με πλούσιο διάκοσμο, που αποτελούσαν την οροφή του πτερού. Τέσσερις από τις δοκούς σώθηκαν στη θέση τους έως το 1992, οπότε κατέβηκαν από το μνημείο για να μεταφερθεί η ζωφόρος στο μουσείο. Εκτοτε εκκρεμούσε η επανατοποθέτησή τους, κάτι που προϋπέθετε στατική ενίσχυση της περιοχής αυτής. Τη μελέτη ανέλαβαν ο αρχιτέκτων Κοσμάς Σκαρής, ο πολιτικός μηχανικός Ζαννής Κοντέας σε συνεργασία με την υπεύθυνη για τα έργα στον Παρθενώνα αρχιτέκτονα Ροζαλία Χριστοδουλοπούλου και την πολιτικό μηχανικό Αντιγόνη Βρούβα.
Στην ίδια συνεδρίαση αποφασίστηκε επίσης η αποκατάσταση του δυτικού τοίχου του σηκού του Παρθενώνα, όπως και η αντικατάσταση του τσιμεντένιου υπέρθυρου, σύμφωνα με τη μελέτη της αρχιτέκτονα Λένας Λαμπρινού και του πολιτικού μηχανικού Βασίλη Παπαβασιλείου.
Η διευθύντρια της ΥΣΜΑ Βασιλική Ελευθερίου ανέφερε στο συμβούλιο ότι «ο δυτικός τοίχος είναι ένα από τα καλύτερα διατηρούμενα μέρη του μεγάλου ναού αν και έχει υποστεί θερμικές θραύσεις τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική επιφάνειά του». Το κυριότερο πρόβλημα εντοπίζεται στο υπέρθυρο, γιατί έχει τοποθετηθεί τσιμεντένιο από τις αναστυλώσεις του Μπαλάνου (1926) και έχει διαβρωθεί. Η αποκατάστασή του, είπαν πως θα στηριχθεί στην αναλυτική περιγραφή και τεκμηρίωση του υπερθύρου (το οποίο αποτελείται από τέσσερις πλινθίδες) του Μαν. Κορρέ (1994). Ο κ. Κορρές έχει κάνει την αναπαράσταση του τρόπου στερέωσης και λειτουργίας της γιγάντιας αρχαίας θύρας, την ταύτιση και μελέτη των μαρμάρινων σπολίων με τα οποία είχε γίνει κατά την υστερορωμαϊκή περίοδο η επισκευή της μετά τη μεγάλη πυρκαγιά και τη μελέτη αποκατάστασης του υπέρθυρου. Η επέμβαση όμως λόγω άλλων προτεραιοτήτων δεν έγινε τελικά και ανατέθηκε νέα μελέτη στους Λαμπρινού και Παπαβασιλείου ώστε να διερευνηθεί η δυνατότητα συνδέσεως και συμπληρώσεως των θραυσμάτων των τριών αρχαίων πλινθίδων και μιας 4ης από νέο μάρμαρο. Το υλικό έχει ήδη εξασφαλιστεί και θα αρχίσει άμεσα η κατεργασία του.

Αμφίπολις

Οι δύο Κόρες, από τις οποίες μόνο η μία σώζει σχεδόν ακέραιο το πρόσωπό της, φέρουν πλούσιους βοστρύχους που καλύπτουν τους ώμους τους, ενώτια και χειριδωτό (με μανίκια) χιτώνα, ενώ υπάρχουν ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος. Μια ακόμα ενδιαφέρουσα παράμετρος είναι τα δυο χέρια τους, το δεξί της μίας και το αριστερό της άλλης, τα οποία, αν και δεν σώζουν το μεγαλύτερο μέρος τους, έχουν φανερή κατεύθυνση: «Ήταν προτεταμμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών» πληροφορεί το ΥΠΠΟΑ. Τα τμήματα παλάμης και τα μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους που βρέθηκαν ανάμεσα στα αμμώδη χώματα, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να εντοπιστούν κι άλλα μέρη τους.

Τι γνωρίζουμε όμως για τον τύπο αυτό των γλυπτών, με διασημότερους εκπροσώπους τις έξι Κόρες που στήριζαν την οροφή της νότιας πρόστασης του Ερεχθείου και οι οποίες σήμερα βρίσκονται οι πέντε «ξαναγεννημένες» με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας στο Μουσείο της Ακρόπολης και η έκτη, που αφαίρεσε βίαια ο Έλγιν το 1801, στο Βρετανικό Μουσείο; Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, οι Καρυάτιδες ταυτίζονται με τις νεαρές κοπέλες από τις Καρυές της Λακωνίας, που χόρευαν με καλάθια στο κεφάλι σε τελετουργίες προς τιμήν της Καρυάτιδος Αρτέμιδος. Οι γυναικείες μορφές τους χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαία αρχιτεκτονική -κυρίως στον ιωνικό ρυθμό- αντί για κίονες, ενώ το «ανδρικό» τους αντίστοιχο είχε τη μορφή του Άτλαντα.



Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, οι Καρυάτιδες του Ερεχθείου αντικατοπτρίζουν τη γλυπτική του «πλούσιου ρυθμού» του τελευταίου τέταρτου του 4ου αι. π. Χ., στο δε βιβλίο των Εκδόσεων Καπόν «Η Ακρόπολη μέσα από το Μουσείο της», ο καθηγητής Πάνος Βαλαβάνης σημειώνει «ότι ο αρχιτεκτονικός ρόλος των κορών υπηρετείται από τη στάση τους (αξονικός σκελετός), τα βαριά τους ενδύματα (κατακόρυφες εξωτερικές πτυχές του πέπλου σαν ραβδώσεις κιόνων), την περίπλοκη και ογκώδη κόμμωσή τους (για την ενίσχυση του αδύναμου για στήριξη αυχένα), και ένα είδος καλαθιού στο κεφάλι που λειτουργεί ως κιονόκρανο». Ο ίδιος, δε, πληροφορεί ότι τα έξι αγάλματα αποτελούσαν έργα διαφορετικών γλυπτών που αντέγραψαν κάποιο πρότυπο, πιθανόν έργο μαθητών του Φειδία ή ακόμη και του Καλλίμαχου, ενώ δεν αποκλείει κάθε μία Κόρη να έφερε διαφορετικά χρώματα στην ενδυμασία της. Από τις πιο πειστικές ερμηνείες για τον συμβολικό τους χαρακτήρα, είναι ότι πρόκειται για χοηφόρους, που απέδιδαν τιμές στον αρχαίο βασιλιά της πόλης Κέκροπα, ο τάφος του οποίου βρισκόταν ακριβώς κάτω από τη νότια πρόσταση του Ερεχθείου.

Πρόδρομες μορφές των Καρυάτιδων του Ερεχθείου θεωρούνται οι Κόρες που στόλιζαν τον Θησαυρό των Σιφνίων, ο οποίος χρονολογείται λίγο πριν το 525 π. Χ. και είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα μνημεία στο ιερό των Δελφών. Αντί για κίονες, δύο Κόρες στήριζαν τον θριγκό του κτιρίου (τα αγάλματα εκτίθενται στο Μουσείο των Δελφών), ενώ η μία διατηρεί μεγάλο μέρος του κορμού και το κεφάλι με τον κάλαθο διακοσμημένο με ανάγλυφη διονυσιακή σκηνή μαινάδων και σιληνών. Τα ενδύματά τους πρέπει να ήταν κι αυτά χρωματισμένα (με κόκκινο, μπλε, πράσινο, ώχρα και χρυσαφί χρώμα) για περισσότερο εντυπωσιασμό.



Δύο άλλες Καρυάτιδες, του 1ου αι. π. Χ. αυτή τη φορά, στόλιζαν και στήριζαν τα μικρά προπύλαια του Ιερού της Δήμητρας της Ελευσίνας. Τεράστιες σε μέγεθος, η μία αποτελεί κεντρικό έκθεμα του μουσείου της Ελευσίνας, ενώ η δεύτερη βρίσκεται στο Fitzwilliam Museum του Cabridge. Η «Κιστοφόρος Κόρη», όπως είναι γνωστή η Καρυάτιδα του ελληνικού μουσείου, φέρει στην κεφαλή της την κίστη, ένα κιβώτιο κυλινδρικού σχήματος που χρησίμευε για τη φύλαξη τροφών και το οποίο κρατούσαν στις μυστηριακές λατρείες, όπως αυτές των Ελευσινίων, οι κιστοφόροι. Η Καρυάτιδα που βρίσκεται στο μουσείο του Κέιμπριτζ, φέρει κι αυτή το ίδιο διακοσμητικό μοτίβο με την ξενιτεμένη αδελφή της, ενώ η ιστορία της έχει αρκετά κοινά με την Καρυάτιδα που άρπαξε ο Έλγιν: Έγινε περίπου την ίδια περίοδο με τη λεηλασία στην Ακρόπολη από τον περιηγητή Έντουαρντ Κλαρκ, διδάκτωρ του Kέιμπριτζ, ειδικό στην ορυκτολογία, ο οποίος πέτυχε τη μεταφορά από την Ελευσίνα της κολοσσιαίας μαρμάρινης Kαρυάτιδας-Kιστοφόρου στην Αγγλία. Μια ιστορία που «πρωταγωνιστεί» στο αρχαιολογικό ντοκιμαντέρ της Ελένης Στούπου-Κατσαμούρη «Το παράξενο πεπρωμένο της αρπαγείσας κόρης», το οποίο κέρδισε το βραβείο μικρού μήκους στο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικών Ταινιών της Αμιένης το 2010.

Τέλος, οι «Μαγεμένες» της Θεσσαλονίκης, οι ανάγλυφες παραστάσεις που κοσμούσαν κάποτε τις δυο πλευρές των πεσσών μιας κορινθιακής κιονοστοιχίας, έχει επικρατήσει να ονομάζονται ως οι «Καρυάτιδες» της πόλης. Νεότερες από τις προηγούμενες (είναι ρωμαϊκές, των τελών του 2ου αι. μ. Χ.), αλλά με παρόμοια ιστορία υφαρπαγής να τις συνοδεύουν, οι «Μαγεμένες» εκτίθενται σήμερα στο μουσείο του Λούβρου. Οι οκτώ ανάγλυφες μορφές έφεραν μυθολογικές μορφές που σχετίζονταν με τη λατρεία του Διονύσου, όπως του ίδιου του θεού, της Αριάδνης, του Γανυμήδη, της Αύρας και του Διόσκουρου. Αργότερα οι Χριστιανοί τις ονόμασαν «Είδωλα», ενώ οι Ισπανοεβραίοι της πόλης «Las Incantadas», δηλαδή οι Μαγεμένες. Βρίσκονταν κοντά στην Αρχαία Αγορά, δίπλα από τα Λουτρά Παράδεισος. Το 1864 αφαιρέθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Γαλλία, με την άδεια των οθωμανικών αρχών, από τον Γάλλο παλαιογράφο Εμανουέλ Μίλερ. Η ιστορία τους έγινε ακόμα ένα αρχαιολογικό ντοκιμαντέρ, με τίτλο «Οι Μαγεμένες» (2010), μια παραγωγή του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Μακεδονικών και Θρακικών Σπουδών.

Παραλία Αττικής

6.000 ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΛΗΡΙΚΟ ΔΕΛΤΑ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΓΛΥΦΑΔΑ
Ολα τα αρχαία... βγήκαν παραλία
Της ΝΙΝΕΤΤΑΣ ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ
Ηωραιότερη παραλία της Αττικής και του κόσμου όλου -που Κύριος οίδε πώς θα «αξιοποιηθεί» στις μέρες μας- στην αρχαιότητα ήταν επίσης όπως και σήμερα ένας ελκυστικός τόπος για να ζει κανείς, να κολυμπά, να ψαρεύει και να καλλιεργεί τη γη.



Τετράγωνο κτίσμα μεσοβυζαντινών χρόνων με περιμετρικές πτέρυγες και αυλή Δεν είναι τυχαίο πως κατοικήθηκε αδιάλειπτα από την 4η χιλιετία π.Χ., όπως αποδεικνύουν τα αρχαιολογικά ευρήματα παλαιών και νέων ανασκαφών, κυρίως αυτών που έγιναν με αφορμή τα μεγάλα δημόσια έργα (διαπλατύνσεις οδών, ολυμπιακά έργα, Μετρό).

«Εχουμε την ωραιότερη ακτογραμμή με όρμους και ορμίσκους που δημιουργούν δίδυμα λιμάνια και προσφέρονται για ασφαλείς απάνεμες προσεγγίσεις από τη θάλασσα. Γι' αυτό βρίθει προϊστορικών εγκαταστάσεων η περιοχή αυτή από το Δέλτα Φαλήρου μέχρι τα Αστέρια Γλυφάδας» μας λέει η προϊσταμένη της ΚΣΤ' Εφορείας Αρχαιοτήτων Στέλλα Χρυσουλάκη. Και μας εξηγεί πως σε κάθε κορυφή λοφίσκου που βλέπουμε στο παραλιακό μέτωπο να εισχωρεί στη θάλασσα, πρέπει να φανταζόμαστε μια προϊστορική οικιστική εγκατάσταση. Τα σπίτια βλέπουν στη θάλασσα, ενώ πίσω τους το χώμα που κατεβάζουν οι χείμαρροι και τα ρυάκια από την πόλη των Αθηνών (ένα μάλιστα από το Καλλιμάρμαρο καταλήγει και σήμερα ευθεία στο Φάληρο) δημιουργεί εύφορη γη για καλλιέργειες.



Η ξενάγησή μας αρχίζει από τον πρώην Ιππόδρομο, όπου κατασκευάζεται το Κέντρο Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος». Στο πλαίσιο του έργου αυτού, στο Δέλτα του Φαλήρου βρέθηκε ένα εκτεταμένο νεκροταφείο **(ταφές, πυρές, καύσεις και εγχυτρισμοί σε πίθους) των 7ου και 6ου αι. π.Χ. Σε αυτό το χώρο ήταν και το μοναδικό μονόξυλο φέρετρο ενός εφήβου, που, όπως φαίνεται, λάτρευε τη θάλασσα γιατί οι δικοί του διάλεξαν να τον ενταφιάσουν κατά την αρχαϊκή εποχή (610-490/480 π.Χ.) μέσα σε μια ξύλινη βαρκούλα, για να συνεχίζει το ταξίδι του στην αιωνιότητα (φωτ.1/Α). Το φέρετρο (1,61 μ. Χ 0,77 μ.) διατηρήθηκε λόγω της μεγάλης υγρασίας του εδάφους, καθώς γειτνιάζει με την κοίτη του χειμάρρου που περνάει από εκεί. Στο ίδιο νεκροταφείο βρέθηκε τάφος ενός πλουσιόπαιδου με πλήθος κτερίσματα που μοιάζουν με παιχνίδια, τα οποία όμως μπορούν να σχηματίσουν πομπή.

Στον Ορμο του Φαλήρου έχει εντοπιστεί η ακτή του αρχαίου λιμανιού, ένα τμήμα του οποίου έχει συντηρηθεί και μπορεί κανείς να το δει κάτω από ένα γυαλί (απέναντι από τη βίλα Συγγρού). Η αμέσως επόμενη στάση για κάποιον που θα θελήσει να κάνει τον αρχαίο περίπατο είναι στα Λουτρά Αλίμου *. Εκεί οι Μυκηναίοι κάτοικοι πλάι στο κύμα είχαν παραθέσει τους τάφους των προσφιλών τους προσώπων, ενώ τα σπίτια ήταν πιο πάνω σε ένα χαμηλό λόφο, στη θέση Κοντοπήγαδο *, στα πρανή του οποίου έχουν βρεθεί από τα μέσα της δεκαετίας του '60 στα έργα διαπλάτυνσης της λεωφόρου Βουλιαγμένης δύο προϊστορικά οικιστικά σύνολα: ένα των Πρωτοελλαδικών (3.200- 2.600 π.Χ.) και ένα δεύτερο των Υστεροελλαδικών ή Μυκηναϊκών χρόνων (1500-1050 π.Χ.). Στο υψηλότερο σημείο είναι τα πρωτοελλαδικά αποσπασματικά σωζόμενα. Εχουν εντοπιστεί και λάκκοι εργαστηριακής χρήσης, με ένα χείμαρρο να διέρχεται ανάμεσά τους. Τα μυκηναϊκά κατάλοιπα σώζονται σε καλύτερη κατάσταση.

Η αρχαιολόγος Ντίνα Καζά-Παπαγεωργίου, που έχει ανασκάψει την περιοχή, είπε πρόσφατα ότι οι εργαστηριακές εγκαταστάσεις στο Κοντοπήγαδο δείχνουν κατεργασία λιναριού, ψαθοπλεκτική, καλαθοπλεκτική και παραγωγή κεραμεικών που έχουν εντοπιστεί όχι μόνο στην Αττική αλλά και σε άλλες πολλές μυκηναϊκές θέσεις. Επισημαίνει επίσης ότι οι κοινότητες Φαλήρου, Αγίου Κοσμά και Κοντοπήγαδου κατά τον 13ο-12ο αιώνα π.Χ. είχαν σχέση εξάρτησης με τη διοίκηση της Ακρόπολης, η οποία διαχειριζόταν και την παραγωγή τους διακινώντας την από το φαληρικό λιμένα.



Ας ξαναγυρίσουμε όμως στην παραλιακή και στα Λουτρά Αλίμου, όπου σκάβοντας για τη διαπλάτυνση των λεωφόρων Αλίμου και Ποσειδώνος βρέθηκε ένας θαλαμωτός μυκηναϊκός τάφος * στο μεγαλύτερο τμήμα του κατεστραμμένος από ένα γερμανικό πυροβολείο που είχε κτιστεί από πάνω στην περίοδο της Κατοχής. Το πυροβολείο αυτό φαίνεται πως υπήρξε τελικά σωτήριο για το αρχαίο, καθώς δεν καταστράφηκε ολοσχερώς όταν στη δεκαετία του '70 έγιναν οι εγκαταστάσεις των Λουτρών Αλίμου. Τα κινητά ευρήματα του τάφου ήταν πολλά (αγγεία, ειδώλια, κοσμήματα, σφραγίδες). Ολα Υστεροελλαδικής περιόδου και το σημαντικότερο, από την έρευνα της κ. Καζά-Παπαγεωργίου απεδείχθη ότι ένα σύνολο από τον ίδιο τάφο είχε παραδοθεί από τον W. Kraiker στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με την ένδειξη ότι βρέθηκαν από Γερμανούς στρατιώτες στο Καλαμάκι κατά την κατασκευή οχυρωματικών εγκαταστάσεων. Πρέπει να πούμε πως ο τάφος αυτός βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Ακρωτήρι του Αγίου Κοσμά * και σε οπτική επαφή με την ομώνυμη Υστεροελλαδική εγκατάσταση. Γι' αυτό, η ανασκαφέας υποστηρίζει ότι ανήκει στο νεκροταφείο του Μυκηναϊκού οικισμού του Αγίου Κοσμά.

Στον Αλιμο, πατρίδα του Θουκυδίδη (αρχαίος Δήμος Αλιμούντος) με αφορμή τα έργα του Μετρό βρέθηκε ένα σύστημα αγωγών και λάκκων λαξευμένων στο βράχο που δείχνει κατεργασία ενός προϊόντος με νερό. «Είναι η πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο που συναντάμε παρόμοια εγκατάσταση αυτής της εποχής» είχε πει τότε η κ. Καζά, βλέποντας μια εντυπωσιακή εργαστηριακή εγκατάσταση των Μυκηναϊκών χρόνων. Είχε βρει και άφθονη μυκηναϊκή κεραμική (οικιακά αγγεία και ειδώλια), δύο πηγάδια, μπανιέρες και τμήμα δρόμου μήκους 21 μ. και πλάτους 1,60 μ. Η θέση αυτή επαναχρησιμοποιήθηκε αργότερα στον 4ο αι. π.Χ., ενώ υπάρχουν επίσης δείγματα παλαιότερης Πρωτοελλαδικής χρήσης, όπως κομμάτια οψιανού.



Προϊστορικός περίβολος στα Αστέρια Γλυφάδας Πρωτοελλαδικός αλιευτικός, εμπορικός και γεωργικός οικισμός έχει βρεθεί και στο ακρωτήρι του Αγίου Κοσμά, τη λεγόμενη Κωλιάδα Ακρα (3000-2000 π.Χ.). Η Ιστορία λέει πως οι πρώτοι κάτοικοι προέρχονταν από τις Κυκλάδες και ήταν γνωστοί γιατί έφτιαχναν κοφτερά βέλη και μαχαίρια από οψιδιανό. Η κύρια ενασχόλησή τους, όμως, είχε να κάνει με την αλιεία της πορφύρας και την παραγωγή της χρωστικής ουσίας.

Επόμενος σταθμός, το Ελληνικό όπου αναμένονται οι μεγάλης έκτασης επεμβάσεις μετά την πώληση του χώρου στη Lamda Development. Τριακόσια μέτρα δυτικά της λεωφόρου Βουλιαγμένης στην περιοχή ανάμεσα στην Ελληνική Αεροπορική Βάση **και στο πρώην Δυτικό αεροδρόμιο, όπου έγιναν οι εγκαταστάσεις του αμαξοστασίου του Τραμ, αποκαλύφθηκε μέσα στο κτήριο που λειτουργούσε ως συνεργείο των αυτοκινήτων της Ολυμπιακής Αεροπορίας ένα μεγάλο νεκροταφείο (φωτ. 6/Α). Ερευνήθηκαν συνολικά 100 τάφοι 86 διαφορετικών τύπων (εγχυτρισμοί, κιβωτιόσχημοι, λακκοειδείς, σαρκοφάγοι, πυρές κ.ο.κ.), καθώς το νεκροταφείο αυτό ήταν σε χρήση τέσσερις ολόκληρους αιώνες από τον 8ο-4ο αι. π.Χ. Σημαντικό εύρημα αυτού του συνόλου, σύμφωνα με την κ. Καζά-Παπαγεωργίου, υπήρξε μια χάλκινη υδρία (τεφροδόχο αγγείο) με επίθετη διακόσμηση που διατηρούσε εντός αυτής δυσεύρετα στην αρχαιολογία ίχνη υφάσματος. Στον υπαίθριο χώρο του αμαξοστασίου βρέθηκε ταφικός περίβολος με πολλά γλυπτά πεσμένα μπροστά του (6/Β), διάκοσμο και επιτύμβια μνημεία με ονόματα μιας ευκατάστατης οικογενείας Ευωνυμέων. Ας μη λησμονούμε ότι βρισκόμαστε στον αρχαίο Δήμο Ευωνύμου.



Στα Αστέρια Γλυφάδας (χερσόνησος Πούντα), στο πλαίσιο ανάπλασης και επέκτασης των λουτρικών και ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων εντοπίστηκαν προϊστορικά ευρήματα σε δύο σημεία. Στο βόρειο τμήμα **ανάμεσα στο κύμα και την παραλιακή λεωφόρο αποκαλύφθηκε ένας περίβολος και ενδιάμεσα παλαιοχριστιανικοί τάφοι. Στη δυτική πλαγιά χαμηλού λόφου **βρέθηκαν θαλαμωτοί τάφοι λαξευμένοι στο βράχο, σπασμένα αγγεία, δύο πρωτοκυκλαδικά ειδώλια και άφθονες λεπίδες οψιανού.




Οστεοδόχος κάλπη από την Αεροπορική Βάση Ελληνικού

 

Ελεύθερνα, για σύγχρονους Παυσανίες

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ 17.05.2014
Ελεύθερνα, για σύγχρονους Παυσανίες ΓΙΩΤΑ ΣΥΚΚΑ
Το στέγαστρο της νεκρόπολης στον αρχαιολογικό χώρο της Ελεύθερνας. Οι ενότητες της μόνιμης έκθεσης προβλέπουν περιήγηση στην πόλη και την ιστορία της, τα ιερά, τη θρησκευτική ζωή και τις νεκροπόλεις (φωτ.: Ν. Σταμπολίδης).
Η πρώτη εφημερίδα που έγραψε για τις ανασκαφές στη νεκρόπολη της αρχαίας Ελεύθερνας ήταν οι Financial Times. Πολύ πριν αρχίσει ο ελληνικός Τύπος να αφιερώνει σελίδες για τους πρίγκιπες πολεμιστές, τις αριστοκράτισσες - ιέρειες και τις εντυπωσιακές ταφές που έρχονται στο φως σε αυτό το σημείο της Κρήτης, κοντά στη Μονή Αρκαδίου. Oσο για το αμερικανικό περιοδικό Αrchaeology, τη συμπεριέλαβε στις δέκα εντυπωσιακότερες ανασκαφές του κόσμου.
Αυτό τον ιδιαίτερο αρχαιολογικό τόπο, που συνδυάζει το περιβάλλον με την Ιστορία και τον πολιτισμό, επιλέξαμε σήμερα, Διεθνή Ημέρα των Μουσείων, για να εστιάσουμε. Αλλωστε εκεί, στην αρχαία Ελεύθερνα, μόλις ολοκληρώθηκε το πρώτο μουσείο αρχαιολογικού χώρου της Κρήτης. Σε έναν τόπο ευλογημένο για σύγχρονους Παυσανίες.
Τα τελευταία χέρια μπογιάς πέρασαν από τους τοίχους του μοντέρνου κτιρίου των 1.700 τ.μ. που μοιάζει με κιβωτό και θα στεγάσει την ιστορία αυτής της ισχυρής και σημαντικής πόλης της αρχαίας Κρήτης. Η ανατολική όψη του διαμορφώνεται σε ισόγειο και α΄ όροφο, ενώ από μακριά μοιάζει να αναδύεται από τη γη, κοιτώντας τον Ψηλορείτη. Και όπως λέει με υπερηφάνεια ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, επικεφαλής των ανασκαφών στη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας και διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα, διαθέτει σύγχρονα εργαστήρια για μετάλλινα, κεραμικά και λίθινα αντικείμενα, εκθεσιακούς χώρους και ένα κέντρο μελέτης.
Το χρονοδιάγραμμα
Χωρίς χάσιμο χρόνου και κυρίως χωρίς περιττά έξοδα προχώρησε η υλοποίηση του μουσείου, ενώ μόλις προκηρύχθηκαν οι διαγωνισμοί για τον εξοπλισμό και τις βιτρίνες. Στις αρχές του 2015, εκτός απροόπτου όπως υπογραμμίζει, θα μεταφερθούν τα αντικείμενα των ανασκαφών από τις διάφορες αποθήκες στις οποίες είναι διάσπαρτα, για να πάρουν τη θέση τους στο μουσείο που θα ανοίξει το επόμενο καλοκαίρι. Εφόσον βέβαια τακτοποιηθεί εγκαίρως και το θέμα της φύλαξης.
Οι ενότητες της μόνιμης έκθεσης προβλέπουν περιήγηση στην πόλη και την ιστορία της, τα ιερά, τη θρησκευτική ζωή και τις νεκροπόλεις. Με μια βασική διαφορά: αντίθετα από ό,τι είμαστε συνηθισμένοι να βλέπουμε στα δημόσια μουσεία, τα 1.200 αντικείμενα που διαθέτει η μόνιμη έκθεση θα ανανεώνονται κάθε τέσσερα χρόνια! Αρωγός, η ανασκαφή που συνεχίζεται και θα εμπλουτίζει διαρκώς τα εκθέματα. Αν υπολογίσουμε μάλιστα και τις 10.000 αρχαιότητες που βρίσκονται στις αποθήκες, υπάρχει πράγματι άφθονο υλικό. «Με αυτόν τον τρόπο το κοινό θα μπορεί να ξανάρχεται πολλές φορές παρακολουθώντας την αναμόρφωση ενός οικείου χώρου αλλά και την πρόοδο των ανασκαφών».
Οι θέσεις του κ. Σταμπολίδη για την αξιοποίηση των θησαυρών στις αποθήκες των μουσείων και το πώς πρέπει να ανανεώνεται το ενδιαφέρον των επισκεπτών είναι γνωστές. Και όπως επιμένει, «στοιχίζουν πολύ λιγότερο από το να διοργανώσουμε μια περιοδική έκθεση».
Η ανάπτυξη απαιτεί ολιστική προσέγγιση
Το Μουσείο της Ελεύθερνας, το πρώτο μουσείο αρχαιολογικού χώρου στην Κρήτη, είναι κάτι αντίστοιχο με εκείνα της Ολυμπίας, των Δελφών, της Βεργίνας. «Οχι βέβαια με το βαρύ όνομα που κουβαλούν εκείνα, αλλά κι αυτό κάποια στιγμή θα γίνει έτσι».
Με αυτά τα λόγια ο επικεφαλής των ανασκαφών θίγει το θέμα της πολιτιστικής πολιτικής. «Δεν μπορείς να έχεις μουσεία σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους, αλλά σε κάθε γεωγραφική περιφέρεια: Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, Κρήτη, Ηπειρο, Μακεδονία, Θράκη, Δωδεκάνησα... Πρέπει να τα βλέπουμε όμως όλα μελλοντικά και με όραμα».
Η Ολυμπία είναι το πανελλήνιο ιερό του αθλητισμού, οι Δελφοί είναι το πανελλήνιο ιερό της γνώσης, της μουσικής, του Απόλλωνα, η Βεργίνα της ιστορίας του μακεδονικού βασιλείου. Η Ελεύθερνα είναι σε όλο το μινωικό, μυκηναϊκό πλέγμα του πολιτισμού που στηρίζει τον έναν πυλώνα της Κρήτης, έχει όμως και την ομηρική ελληνική διάσταση που στηρίζει τον δεύτερο πυλώνα στο νησί. «Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στην περιφερειακή ανάπτυξη μουσείων και χώρων με ολιστική προσέγγιση. Κάθε φορά πρέπει να εξετάζεται η ιδιαιτερότητα ενός μουσείου, ότι δεν υπάρχει αντίστοιχο στην ελληνική επικράτεια. Το καθένα θα εξειδικεύεται σε κάτι σημαντικό».
Ομως, τι αλλάζει στην εποχή μας για το 90% των μουσείων που βρίσκονται σε μεγάλες και μικρές πόλεις; Η αναβάθμισή τους πρέπει επίσης να αντιμετωπίζεται σφαιρικά. «Η Αθήνα έχει το Εθνικό Αρχαιολογικό, το Μουσείο της Ακρόπολης, το Βυζαντινό εθνικό της Μουσείο, επίσης το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, την Πινακοθήκη και τα δυο ιδιωτικά, το Μπενάκη και το Κυκλαδικής. Αν δεν τη δει κάποιος ολιστικά, τα μουσεία της χάνονται. Ο περιβάλλων χώρος των μουσείων της πόλης είναι η ίδια η πόλη. Αν δεν αναβαθμίσεις την Αθήνα, χάνουν και τα μουσεία της. Πρέπει να τα δούμε όλα διαφορετικά. Δεν μπορεί μια υποβαθμισμένη πόλη να έχει αναβαθμισμένα μουσεία. Αρα, ο τομέας του πολιτισμού και του τουρισμού πρέπει να συμπράττουν».
Ο βοτανικός κήπος και η ανασκαφή
Στην Ελεύθερνα, κηρυγμένο τοπίο αρχαιολογικού και φυσικού κάλλους με αρχαιολογικές ζώνες, δεν είναι μόνο τα ευρήματα που προκάλεσαν το ενδιαφέρον της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, αλλά και το περιβάλλον που συνυπάρχει με την πολιτιστική κληρονομιά.
Στο άλσος Ελευθερναίων έχει σχεδιαστεί ένας μοναδικός βοτανικός κήπος με όλα τα φυτά της Κρήτης, όπου ο επισκέπτης θα μαθαίνει κάθε λεπτομέρεια για τις θεραπευτικές και αρωματικές τους ιδιότητες από την αρχαιότητα ώς τις μέρες μας. Ο χώρος έχει διαμορφωθεί για να γίνουν το φθινόπωρο οι φυτεύσεις. Ολόγυρα όμως, υπάρχουν ήδη αιωνόβιες ελιές, κυπαρίσσια, χαρουπιές, ροδιές, πικροδάφνες. Αλλωστε τα δέντρα σε πολλές περιπτώσεις παίζουν τον δικό τους ρόλο στη σήμανση για τις διαδρομές, εκτός βέβαια από τις πινακίδες. Ο επισκέπτης θα γνωρίζει ότι για να φτάσει από τη νεκρόπολη στην ακρόπολη χρειάζεται να ακολουθήσει το μονοπάτι με τις αμυγδαλιές, ενώ τα κυπαρίσσια οδηγούν στο μουσείο. Οσο για τα καθιστικά, είναι παντού διακριτικά και καλόγουστα.
Οι πιο υποψιασμένοι τουρίστες για τη φύση και τα αρχαία ζητούν ήδη από τους ξεναγούς να δουν τον αρχαιολογικό χώρο με τα δύο στέγαστρα, το καμπυλωτό από την πλευρά της νεκρόπολης και το άλλο για τη βασιλική της ανατολικής πλευράς. Στο μουσείο όμως, σε έναν χρόνο, θα θαυμάζουν τους θησαυρούς που αποκαλύφθηκαν τα 30 χρόνια των ανασκαφών. Ανάμεσά τους η Κόρη της Ελεύθερνας (τώρα φυλάσσεται σε αποθήκες), που θεωρείται «αδερφή» της Κόρης της Ωξέρ που βρίσκεται στο Λούβρο.
Οικιστικός αντίποδας
Η ανεξάντλητη ανασκαφή είναι μέρος αυτού του αρχαιολογικού πάρκου. Τα στέγαστρα έγιναν με χρήματα του Γ΄ ΚΠΣ, το μουσείο με τη βοήθεια του ΕΣΠΑ, ενώ τίποτα δεν θα είχε πραγματοποιηθεί αν δεν υπήρχε η υποστήριξη του Πανεπιστημίου Κρήτης, διάφορων χορηγών, ιδιωτών και βέβαια του υπουργείου Πολιτισμού, επισημαίνει ο κ. Σταμπολίδης. Από το 1985 που άρχισε τις έρευνες, επιβεβαίωσε την αρχική υποψία περί καύσης νεκρών όταν παρατήρησε ότι το χώμα κάτω από τις ξερολιθιές σε πολλά σημεία δεν ήταν κίτρινο αλλά γκρίζο και μαύρο.
Σήμερα ξέρουμε ότι η αρχαία Ελεύθερνα λειτούργησε ως οικιστικός αντίποδας στα πολυτελή μινωικά ανάκτορα της Κρήτης. Οι αρχαιότητες που ήρθαν στο φως χρονολογούνται από την εποχή του χαλκού και φτάνουν ώς την ύστερη βυζαντινή περίοδο. Ενα χρόνο από την έναρξη των ανασκαφών ο Ν. Σταμπολίδης φανταζόταν πώς θα είναι το πρώτο στέγαστρο του χώρου. Και έφτιαξε το 1993 ο ίδιος ένα πρόχειρο, με τη βοήθεια του γαμπρού του (αεροδυναμικός στο επάγγελμα), το οποίο αντικαταστάθηκε το 2006 από το μεγάλο που βλέπουμε σήμερα. «Το να σκάβεις τρύπες από εδώ και από εκεί δεν σημαίνει τίποτα. Αν αφιερωνόμασταν όλοι σε κάτι, η Ελλάδα θα είχε ένα άλλο πρόσωπο».
Ο αρχαιολογικός χώρος της Ελεύθερνας έγινε όπως τον οραματίστηκε. «Θέλουμε να παραδώσουμε στον κόσμο αυτό που είναι ο ελληνικός πολιτισμός. Πέρα από την Ιστορία και την αισθητική, το μέτρο του ανθρώπου και η σχέση του με τη φύση». Οσα εικονικά ταξίδια κι αν προσφέρει το Διαδίκτυο, δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην αληθινή εικόνα του χώρου. «Δεν θα έχουν το φως του ήλιου, ούτε τις εκάστοτε εποχικές μυρωδιές».

Contact

Christos Roumeliotis :

Mob. +30 6973021194

e-mail : novus.sales@gmail.com

Yiorgis Xristou, journalist :

e-mail: yiorgis.pc@gmail.com

Visit my blogs (1) 

1. http://roumeliotis.blogspot.gr
2. http://negropontedream.blogspot.gr
3. http://ekdromi-diamoni.blogspot.gr
4. http://eviaeretriahotels.blogspot.gr
5. http://goldenmarathon.blogspot.gr
6. http://dokimos.over-blog.com

Visit my blogs (2)

1. http://novusidea.blogspot.gr
2. http://nestorionhotel.blogspot.gr
3. http://kalokeri.blogspot.gr
4. http://ansarider.blogspot.gr
5. http://thematikos-tourismos.blogspot.gr/ 

Από Δέλτα Φαλήρου .. Βουλιαγμένη

Της ΝΙΝΕΤΤΑΣ ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ

6.000 ΧΡΟΝΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΛΗΡΙΚΟ ΔΕΛΤΑ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΓΛΥΦΑΔΑ

Ολα τα αρχαία... βγήκαν παραλία
Η ωραιότερη παραλία της Αττικής και του κόσμου όλου -που Κύριος οίδε πώς θα «αξιοποιηθεί» στις μέρες μας- στην αρχαιότητα ήταν επίσης όπως και σήμερα ένας ελκυστικός τόπος για να ζει κανείς, να κολυμπά, να ψαρεύει και να καλλιεργεί τη γη.

Τετράγωνο κτίσμα μεσοβυζαντινών χρόνων με περιμετρικές πτέρυγες και αυλή Δεν είναι τυχαίο πως κατοικήθηκε αδιάλειπτα από την 4η χιλιετία π.Χ., όπως αποδεικνύουν τα αρχαιολογικά ευρήματα παλαιών και νέων ανασκαφών, κυρίως αυτών που έγιναν με αφορμή τα μεγάλα δημόσια έργα (διαπλατύνσεις οδών, ολυμπιακά έργα, Μετρό).
«Εχουμε την ωραιότερη ακτογραμμή με όρμους και ορμίσκους που δημιουργούν δίδυμα λιμάνια και προσφέρονται για ασφαλείς απάνεμες προσεγγίσεις από τη θάλασσα. Γι' αυτό βρίθει προϊστορικών εγκαταστάσεων η περιοχή αυτή από το Δέλτα Φαλήρου μέχρι τα Αστέρια Γλυφάδας» μας λέει η προϊσταμένη της ΚΣΤ' Εφορείας Αρχαιοτήτων Στέλλα Χρυσουλάκη. Και μας εξηγεί πως σε κάθε κορυφή λοφίσκου που βλέπουμε στο παραλιακό μέτωπο να εισχωρεί στη θάλασσα, πρέπει να φανταζόμαστε μια προϊστορική οικιστική εγκατάσταση. Τα σπίτια βλέπουν στη θάλασσα, ενώ πίσω τους το χώμα που κατεβάζουν οι χείμαρροι και τα ρυάκια από την πόλη των Αθηνών (ένα μάλιστα από το Καλλιμάρμαρο καταλήγει και σήμερα ευθεία στο Φάληρο) δημιουργεί εύφορη γη για καλλιέργειες.

Ερέτρια

 Από την Αθήνα η Αμάρυνθος απέχει 92 χιλιόμετρα και σε απόσταση 7 χιλιομέτρων το φιλόξενο γυναικείο Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, στην Άνω Βάθεια. Η διαδρομή προς το μοναστήρι προσφέρει μια σταδιακά εξελισσόμενη μοναδική θέα προς τον Ευβοϊκό που στο τέρμα αποζημιώνει πλήρως τον επισκέπτη. Το μοναστήρι με το ιστορικό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου και τον πελώριο πλάτανο προσφέρει κατάνυξη, απλότητα και θερμή υποδοχή από τις γερόντισσες.


Το Πρόγραμμα της εκδρομής :

08.00 : Αναχώρηση από Αθήνα.

08.00 - 11.00 : Διαδρομή Σχηματάρι, νέα Εθνική Οδός Σχηματαρίου Χαλκίδος, κατά τη διαδρομή σύντομα ιστορικά στοιχεία για την Εύβοια, Χαλκίδα, Ερέτρια, Αμάρυνθο, Μοναστήρι Αγίου Νικόλα.

11.00 : Άφιξη στο μοναστήρι, υποδοχή από την Γερόντισσα.

11.00 - 12.00 : Επίσκεψη του Μοναστηρίου Αγίου Νικόλαος

12.30 13.30 : Καφέ + βόλτα στην Αμάρυνθο

13.30 : Αναχώρηση για το ξενοδοχείο ...

14.30 : Γεύμα στο εστιατόριο ...

15.30 - 18.30 : Παραμονή και απόλαυση αναψυκτικών και αφεψημάτων στα μπαρ του ξενοδοχείου.

19.00 : Επιβίβαση και επιστροφή στην Αθήνα.

Πληροφορίες για το μοναστήρι

Πιθανολογείται ότι η πρώτη ανδρώα μοναστική αδελφότητα, εγκαταστάθηκε εδώ το 1455, αμέσως μετά από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως.  Από αρχιτεκτονικής πλευράς ενδιαφέρον παρουσιάζει το καθολικό της μονής. Οι ημέρες πανηγύρεων του Μοναστηριού είναι: Αγίου Νικολάου, 6 Δεκεμβρίου, που γίνεται πανηγύρι στη μονή και στο χωριό και 20 Μαϊου, Αγίου Θεοδώρου του Νέου, 7 Αυγούστου, Αγίου Νεκταρίου, 9 Νοεμβρίου.

Γυμνό (Άνω Βάθεια), Αμάρυνθος. Η εκδρομή αυτή είναι πολύ οικεία σε θρησκευόμενες ομάδες πληθυσμού καθώς και στους λάτρες της φύσης και της κατάνυξης. Ωσάν ένας πλατύς και φαινομενικά ήρεμος ποταμός φαντάζει από ψηλά ο Ευβοϊκός. Η μονή είναι γυναικεία και για το στίγμα της δανειζόμαστε τα λόγια του ειδικού κου Αναστασόπουλου :

 "Χτισμένη στη ΝΔ πλαγιά της οροσειράς «Κητέλαια» σε υψόμετρο 490 περίπου μέτρα και οχτώ μόλις χιλιόμετρα από το χωριό ‘Ανω Βάθεια», ορθώνεται μονάχη και γαλήνια, μέσα σε ένα γυμνό άδενδρο < πλην ελαιών > περιβάλλον η Ιερά Μονή του αγίου Νικολάου Βάθειας. Η διαδρομή μέχρι την Ιερά Μονή δεν ξετυλίγεται μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον των άλλων μονών. Η θέα, όμως των γύρω χωριών (Βάθειας, Αμαρύνθου, Ερέτριας, και άλλων) καθώς και του Νότιου Ευβοϊκού με αντίκρυ τις ακτές τις Αττικής, είναι εξαίσια. Τοπίο λιτό, απέριττο, χρώματα απαλά, ορίζοντες φωτεινοί. Έτσι να απλώσεις τη ματιά σου ένα γύρω, γεμίζει η ψυχή σου μ’ ένα αίσθημα άνετο ξεκούραστο. Ύστερα είναι και ο αέρας. Ένας αέρας φρέσκος θαλασσινός, που φθάνει ίσαμε τη μονή περνώντας από την πεδινή περιοχή της Αμαρύνθου, φιλτράρεται στα θυμάρια και τις ελιές και σε δροσίζει σαν ανάλαφρη πνοή» 

Η μονή εσωτερικά παρουσιάζει πολύ ενδιαφέρον καθ’ όσο το παρεκκλήσι Άγιος Νικόλαος χρονολογείται τουλάχιστον από το 1400 και οι τοιχογραφίες που σώζονται αναφέρονται στη γέννηση και τα θαύματα του Αγίου Νικολάου και των Αγίων Θεοδώρων. Στη νότια πλευρά του ναού παρά την είσοδο εικονίζονται, οι στρατηλάτες Γεώργιος, Δημήτριος, Ισίδωρος και Ευστάθιος καθώς και οι Απόστολοι, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου και εικόνες από τη Ζωή του Χριστού… Στη Βάθεια (Αμάρυνθος) ένας υπέροχος περίπατος παρ’ αλός (δίπλα στη θάλασσα) κάτω από τη δενδροστοιχία των αλμυρικιών και επί της προκυμαίας μπορεί να αποδειχθεί αναπνευστικά πολύ κερδοφόρος και συναισθηματικά μαγευτικά ρομαντικός! Η εκδρομή μπορεί να κλείσει με ούζο ή τσίπουρο και χταποδο-μεζέ σε ένα από τα εξειδικευμένα και από παππού εις εγγόνια μαγαζάκια της θαλασσόβρεχτης Αμαρύνθου»

Διαβάστε τις σπάνιες πληροφορίες για το μοναστήρι από πηγή της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Χαλκίδος:

 

Παρνασσός, Χειμώνα, Βίντεο

http://www.travelling.gr/2013/10/parnassos-mt-just-two-hours-from-athens/
Mt Parnassos, the home of poetry, music, and learning, in Greek mythology, is Just 2 hours from Athens.
The slopes of Parnassos are the location of two ski centres. The Parnassos Ski Centre is composed of two sections, Kellaria and Fterolakka, which together make up the largest ski centre in Greece. A smaller ski centre (only two drag lifts) called Gerontovrahos is across a ridge from Kellaria. Parnassus is mined for its abundant supply of bauxite which is converted to aluminium oxide and then to aluminium.
The construction of the ski resort started in 1975 and was completed in 1976, when the first two drag lifts operated in Fterolaka. In 1981 the construction of a new ski area was completed in Kelaria, while in winter season 1987–1988 the chair lift Hermes started operating and connected the two ski areas. Both ski resorts continued expanding and in 1993 the first high-speed quad in Greece was installed, named Hercules. Today the ski centre operates with 14 lifts,a 4-seater cable car, a 4-seater high-speed chair lift, four 3-seaters, one 2-seater chair lift and 6 drag lifts, with a maximum capacity of about 5000 people per hour. The ski centre boasts 25 marked ski runs and about 12 ski routes of 30 km (19 mi) total length while the longest run is 4 km (2 mi).

Αργοσαρωνικός : VIP First Class Μονοήμερη Κρουαζιέρα, η “Iδανική λύση για ευχαριστημένους πελάτες”

Η Pleasure Cruises (est. 1987) συνεχίζει με επιτυχία τη ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΜΟΝΟΗΜΕΡΗ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ σε Πόρο/Ύδρα/Αίγινα που προσφέρει και VIP FIRST CLASS.

Iδανική λύση για ευχαριστημένους πελάτες κάθε εθνικότητας, το AEGEAN GLORY τονίζει ο κ. Παναγιώτης Τσάφος.
Και συνεχίζει «Το ποιο σημαντικό είναι να νοιώθει ο πελάτης ότι λαμβάνει πραγματικές VIP υπηρεσίες.



VIP για εμάς είναι ένας ευέλικτος κύκλος παροχών που δίνει πλήρη ελευθερία στους επιβάτες μας, αλλά βρίσκεται πάντα δίπλα τους διακριτικά, για να ικανοποιήσει την κάθε τους ανάγκη.
Φροντίζουμε όλοι πελάτες μας να λαμβάνουν το υψηλότερο επίπεδο υπηρεσιών και οι VIP First Class επιβάτες ακόμα περισσότερο!
Το Aegean Glory, χωρητικότητας 760 ατόμων, έχει μεγάλα σαλόνια με άνετους και πολυτελείς καναπέδες και πολυθρόνες, όλα πλήρως κλιματιζόμενα, τρείς τραπεζαρίες, πολλούς εξωτερικούς χώρους, πισίνα με θαλασσινό νερό, ζωντανή μουσική και αποκλειστικό sundeckγια τους VIP First Class επιβάτες.


 Διαθέτει επίσης μεγάλη κουζίνα που μπορεί να εξυπηρετήσει πάνω από 1500 άτομα ημερησίως με μεγάλη γκάμα πιάτων που ετοιμάζονται όλα στο πλοίο.

Μερικές από τις υπηρεσίες της VIP First Class είναι
- Δωρεάν μεταφορά από/προς το Ξενοδοχείο (Αθήνα ή Παραλιακή μέχρι Βουλιαγμένη)
– Δωρεάν πακέτο ποτών καθ’ όλη την διάρκεια της κρουαζιέρας
– Tσάντα Aegean Glory με δώρα έκπληξη ανάλογα το φύλλο, εθνικότητα, ηλικία κ.ο.κ.
– Eιδικός χώρος στο υψηλότερο κατάστρωμα (sundeck) με ξαπλώστρες
– Πολύγλωσση συνοδός αφοσιωμένη ειδικά στους VIP
– Gourmet à la carte φαγητό σε ξεχωριστό σημείο στην τραπεζαρία, με designer σερβίτσια τραπεζομάντιλα και πετσέτες και κρυστάλλινα ποτήρια
– Δωρεάν εκδρομή στην Αίγινα (πανοραμική, Αγ. Νεκτάριος κτλ.)
– Ξενάγηση στη Γέφυρα του πλοίου με τον καπετάνιο
– Αποκλειστική χρήση καμπίνας με ιδιωτικό μπάνιο (βάσει διαθεσιμότητας)
– Ειδικές διατροφικές προτιμήσεις (vegetarian, vegan, γευματα χωρίς γλουτένη, kosher, halal, ινδικό, sushi, κινέζικο κ.α.)
– Οτιδήποτε άλλο περιμένει ένας VIP πελάτης!



Αυτό στο οποίο δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση, σημειώνει ο κ. Παναγιώτης Τσάφος, είναι η 100% στήριξη των συνεργατών μας. Η VIP First Class είναι μοναδική ευκαιρία για όλους τους συνεργάτες μας και τα τουριστικά γραφεία να προωθήσουν ένα άριστο προϊόν, κερδίζοντας περισσότερα χρήματα, και έχοντας απολύτως ευχαριστημένους πελάτες!
Καλούμε όλους τους πράκτορες και τα γραφεία να επικοινωνήσουν μαζί μας για να δούμε μαζί πως μπορούμε να συνεργαστούμε. Ηλεκτρονικό και έντυπο υλικό είναι διαθέσιμο και μπορεί να σταλεί οπουδήποτε χρειαστεί και όλη η ομάδα της Pleasure Cruises είναι δίπλα σας!»
Για πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Pleasure Cruises
Pleasure Cruises (est. 1987)
2, Afentouli St. Piraeus, Greece 18536
++30-210-4528000, 210-4524870 (tel)
++30-210-4182308 (fax)
info@pleasurecruises.grwww.pleasurecruises.grhttps://www.facebook.com/OneDayCruiseGreecehttp://www.youtube.com/user/plesurecruises

Αργοσαρωνικός

VIP First Class Μονοήμερη Κρουαζιέρα, η “Iδανική λύση για ευχαριστημένους πελάτες”

February 17, 2014 | Filed Under Ειδήσεις στα Ελληνικά, Κρουαζιέρες | Leave a Comment

Η Pleasure Cruises (est. 1987) συνεχίζει με επιτυχία τη ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΜΟΝΟΗΜΕΡΗ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ σε Πόρο/Ύδρα/Αίγινα που προσφέρει και VIP FIRST CLASS.

Iδανική λύση για ευχαριστημένους πελάτες κάθε εθνικότητας, το AEGEAN GLORY τονίζει ο κ. Παναγιώτης Τσάφος. Και συνεχίζει «Το ποιο σημαντικό είναι να νοιώθει ο πελάτης ότι λαμβάνει πραγματικές VIP υπηρεσίες.

VIP για εμάς είναι ένας ευέλικτος κύκλος παροχών που δίνει πλήρη ελευθερία στους επιβάτες μας, αλλά βρίσκεται πάντα δίπλα τους διακριτικά, για να ικανοποιήσει την κάθε τους ανάγκη. Φροντίζουμε όλοι πελάτες μας να λαμβάνουν το υψηλότερο επίπεδο υπηρεσιών και οι VIP First Class επιβάτες ακόμα περισσότερο! Το Aegean Glory, χωρητικότητας 760 ατόμων, έχει μεγάλα σαλόνια με άνετους και πολυτελείς καναπέδες και πολυθρόνες, όλα πλήρως κλιματιζόμενα, τρείς τραπεζαρίες, πολλούς εξωτερικούς χώρους, πισίνα με θαλασσινό νερό, ζωντανή μουσική και αποκλειστικό sundeckγια τους VIP First Class επιβάτες.

Διαθέτει επίσης μεγάλη κουζίνα που μπορεί να εξυπηρετήσει πάνω από 1500 άτομα ημερησίως με μεγάλη γκάμα πιάτων που ετοιμάζονται όλα στο πλοίο.

Μερικές από τις υπηρεσίες της VIP First Class είναι- Δωρεάν μεταφορά από/προς το Ξενοδοχείο (Αθήνα ή Παραλιακή μέχρι Βουλιαγμένη)
– Δωρεάν πακέτο ποτών καθ’ όλη την διάρκεια της κρουαζιέρας
– Tσάντα Aegean Glory με δώρα έκπληξη ανάλογα το φύλλο, εθνικότητα, ηλικία κ.ο.κ.
– Eιδικός χώρος στο υψηλότερο κατάστρωμα (sundeck) με ξαπλώστρες
– Πολύγλωσση συνοδός αφοσιωμένη ειδικά στους VIP
– Gourmet à la carte φαγητό σε ξεχωριστό σημείο στην τραπεζαρία, με designer σερβίτσια τραπεζομάντιλα και πετσέτες και κρυστάλλινα ποτήρια
– Δωρεάν εκδρομή στην Αίγινα (πανοραμική, Αγ. Νεκτάριος κτλ.)
– Ξενάγηση στη Γέφυρα του πλοίου με τον καπετάνιο
– Αποκλειστική χρήση καμπίνας με ιδιωτικό μπάνιο (βάσει διαθεσιμότητας)
– Ειδικές διατροφικές προτιμήσεις (vegetarian, vegan, γευματα χωρίς γλουτένη, kosher, halal, ινδικό, sushi, κινέζικο κ.α.)
– Οτιδήποτε άλλο περιμένει ένας VIP πελάτης!

Αυτό στο οποίο δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση, σημειώνει ο κ. Παναγιώτης Τσάφος, είναι η 100% στήριξη των συνεργατών μας. Η VIP First Class είναι μοναδική ευκαιρία για όλους τους συνεργάτες μας και τα τουριστικά γραφεία να προωθήσουν ένα άριστο προϊόν, κερδίζοντας περισσότερα χρήματα, και έχοντας απολύτως ευχαριστημένους πελάτες! Καλούμε όλους τους πράκτορες και τα γραφεία να επικοινωνήσουν μαζί μας για να δούμε μαζί πως μπορούμε να συνεργαστούμε. Ηλεκτρονικό και έντυπο υλικό είναι διαθέσιμο και μπορεί να σταλεί οπουδήποτε χρειαστεί και όλη η ομάδα της Pleasure Cruises είναι δίπλα σας!»

Για πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Pleasure Cruises

Pleasure Cruises (est. 1987)2, Afentouli St. Piraeus, Greece 18536
++30-210-4528000, 210-4524870 (tel)
++30-210-4182308 (fax)
info@pleasurecruises.grwww.pleasurecruises.grhttps://www.facebook.com/OneDayCruiseGreecehttp://www.youtube.com/user/plesurecruises